urn:nl-mpi-tools-elan-eaf:c1d919a9-cc6f-4a67-8730-60cb4780839b
18980
jinghpaw_dwi_0001
jinghpaw_dwi_0002
jinghpaw_dwi_0003
jinghpaw_dwi_0004
jinghpaw_dwi_0005
jinghpaw_dwi_0006
jinghpaw_dwi_0007
jinghpaw_dwi_0008
jinghpaw_dwi_0009
jinghpaw_dwi_0010
jinghpaw_dwi_0011
jinghpaw_dwi_0012
jinghpaw_dwi_0013
jinghpaw_dwi_0014
jinghpaw_dwi_0015
jinghpaw_dwi_0016
jinghpaw_dwi_0017
jinghpaw_dwi_0018
jinghpaw_dwi_0019
jinghpaw_dwi_0020
jinghpaw_dwi_0021
jinghpaw_dwi_0022
jinghpaw_dwi_0023
jinghpaw_dwi_0024
jinghpaw_dwi_0025
jinghpaw_dwi_0026
jinghpaw_dwi_0027
jinghpaw_dwi_0028
jinghpaw_dwi_0029
jinghpaw_dwi_0030
jinghpaw_dwi_0031
jinghpaw_dwi_0032
jinghpaw_dwi_0033
jinghpaw_dwi_0034
jinghpaw_dwi_0035
jinghpaw_dwi_0036
jinghpaw_dwi_0037
jinghpaw_dwi_0038
jinghpaw_dwi_0039
jinghpaw_dwi_0040
jinghpaw_dwi_0041
jinghpaw_dwi_0042
jinghpaw_dwi_0043
jinghpaw_dwi_0044
jinghpaw_dwi_0045
jinghpaw_dwi_0046
jinghpaw_dwi_0047
jinghpaw_dwi_0048
jinghpaw_dwi_0049
jinghpaw_dwi_0050
jinghpaw_dwi_0051
jinghpaw_dwi_0052
jinghpaw_dwi_0053
jinghpaw_dwi_0054
jinghpaw_dwi_0055
jinghpaw_dwi_0056
jinghpaw_dwi_0057
jinghpaw_dwi_0058
jinghpaw_dwi_0059
jinghpaw_dwi_0060
jinghpaw_dwi_0061
jinghpaw_dwi_0062
jinghpaw_dwi_0063
jinghpaw_dwi_0064
jinghpaw_dwi_0065
jinghpaw_dwi_0066
jinghpaw_dwi_0067
jinghpaw_dwi_0068
jinghpaw_dwi_0069
jinghpaw_dwi_0070
jinghpaw_dwi_0071
jinghpaw_dwi_0072
jinghpaw_dwi_0073
jinghpaw_dwi_0074
jinghpaw_dwi_0075
jinghpaw_dwi_0076
jinghpaw_dwi_0077
jinghpaw_dwi_0078
jinghpaw_dwi_0079
jinghpaw_dwi_0080
jinghpaw_dwi_0081
jinghpaw_dwi_0082
jinghpaw_dwi_0083
jinghpaw_dwi_0084
jinghpaw_dwi_0085
jinghpaw_dwi_0086
jinghpaw_dwi_0087
jinghpaw_dwi_0088
jinghpaw_dwi_0089
jinghpaw_dwi_0090
jinghpaw_dwi_0091
jinghpaw_dwi_0092
jinghpaw_dwi_0093
jinghpaw_dwi_0094
jinghpaw_dwi_0095
jinghpaw_dwi_0096
jinghpaw_dwi_0097
jinghpaw_dwi_0098
jinghpaw_dwi_0099
jinghpaw_dwi_0100
jinghpaw_dwi_0101
jinghpaw_dwi_0102
jinghpaw_dwi_0103
jinghpaw_dwi_0104
jinghpaw_dwi_0105
jinghpaw_dwi_0106
jinghpaw_dwi_0107
jinghpaw_dwi_0108
jinghpaw_dwi_0109
jinghpaw_dwi_0110
jinghpaw_dwi_0111
jinghpaw_dwi_0112
jinghpaw_dwi_0113
jinghpaw_dwi_0114
jinghpaw_dwi_0115
jinghpaw_dwi_0116
jinghpaw_dwi_0117
jinghpaw_dwi_0118
jinghpaw_dwi_0119
jinghpaw_dwi_0120
jinghpaw_dwi_0121
jinghpaw_dwi_0122
jinghpaw_dwi_0123
jinghpaw_dwi_0124
jinghpaw_dwi_0125
jinghpaw_dwi_0126
jinghpaw_dwi_0127
jinghpaw_dwi_0128
jinghpaw_dwi_0129
jinghpaw_dwi_0130
jinghpaw_dwi_0131
jinghpaw_dwi_0132
jinghpaw_dwi_0133
jinghpaw_dwi_0134
jinghpaw_dwi_0135
jinghpaw_dwi_0136
jinghpaw_dwi_0137
jinghpaw_dwi_0138
jinghpaw_dwi_0139
jinghpaw_dwi_0140
jinghpaw_dwi_0141
jinghpaw_dwi_0142
jinghpaw_dwi_0143
jinghpaw_dwi_0144
jinghpaw_dwi_0145
jinghpaw_dwi_0146
jinghpaw_dwi_0147
jinghpaw_dwi_0148
jinghpaw_dwi_0149
jinghpaw_dwi_0150
jinghpaw_dwi_0151
jinghpaw_dwi_0152
jinghpaw_dwi_0153
jinghpaw_dwi_0154
jinghpaw_dwi_0155
jinghpaw_dwi_0156
jinghpaw_dwi_0157
jinghpaw_dwi_0158
jinghpaw_dwi_0159
jinghpaw_dwi_0160
jinghpaw_dwi_0161
jinghpaw_dwi_0162
jinghpaw_dwi_0163
jinghpaw_dwi_0164
jinghpaw_dwi_0165
jinghpaw_dwi_0166
jinghpaw_dwi_0167
jinghpaw_dwi_0168
jinghpaw_dwi_0169
jinghpaw_dwi_0170
jinghpaw_dwi_0171
jinghpaw_dwi_0172
jinghpaw_dwi_0173
jinghpaw_dwi_0174
jinghpaw_dwi_0175
jinghpaw_dwi_0176
jinghpaw_dwi_0177
jinghpaw_dwi_0178
jinghpaw_dwi_0179
jinghpaw_dwi_0180
jinghpaw_dwi_0181
jinghpaw_dwi_0182
jinghpaw_dwi_0183
jinghpaw_dwi_0184
jinghpaw_dwi_0185
jinghpaw_dwi_0186
jinghpaw_dwi_0187
jinghpaw_dwi_0188
jinghpaw_dwi_0189
jinghpaw_dwi_0190
jinghpaw_dwi_0191
jinghpaw_dwi_0192
jinghpaw_dwi_0193
jinghpaw_dwi_0194
jinghpaw_dwi_0195
jinghpaw_dwi_0196
jinghpaw_dwi_0197
jinghpaw_dwi_0198
jinghpaw_dwi_0199
jinghpaw_dwi_0200
jinghpaw_dwi_0201
jinghpaw_dwi_0202
jinghpaw_dwi_0203
jinghpaw_dwi_0204
jinghpaw_dwi_0205
jinghpaw_dwi_0206
jinghpaw_dwi_0207
jinghpaw_dwi_0208
jinghpaw_dwi_0209
jinghpaw_dwi_0210
jinghpaw_dwi_0211
jinghpaw_dwi_0212
jinghpaw_dwi_0213
jinghpaw_dwi_0214
jinghpaw_dwi_0215
jinghpaw_dwi_0216
jinghpaw_dwi_0217
jinghpaw_dwi_0218
jinghpaw_dwi_0219
jinghpaw_dwi_0220
jinghpaw_dwi_0221
jinghpaw_dwi_0222
jinghpaw_dwi_0223
jinghpaw_dwi_0224
jinghpaw_dwi_0225
jinghpaw_dwi_0226
jinghpaw_dwi_0227
jinghpaw_dwi_0228
jinghpaw_dwi_0229
jinghpaw_dwi_0230
jinghpaw_dwi_0231
jinghpaw_dwi_0232
jinghpaw_dwi_0233
jinghpaw_dwi_0234
jinghpaw_dwi_0235
jinghpaw_dwi_0236
jinghpaw_dwi_0237
jinghpaw_dwi_0238
jinghpaw_dwi_0239
jinghpaw_dwi_0240
jinghpaw_dwi_0241
jinghpaw_dwi_0242
jinghpaw_dwi_0243
jinghpaw_dwi_0244
jinghpaw_dwi_0245
jinghpaw_dwi_0246
jinghpaw_dwi_0247
jinghpaw_dwi_0248
jinghpaw_dwi_0249
jinghpaw_dwi_0250
jinghpaw_dwi_0251
jinghpaw_dwi_0252
jinghpaw_dwi_0253
jinghpaw_dwi_0254
jinghpaw_dwi_0255
jinghpaw_dwi_0256
Maumwi gabaw gaw jahkrai ma hkan dwi a lam nga re.
Moi kalang mi hta da ndai
mare langai mi kaw she ndai jahkrai ma hkan dwi lahkawng nga ai da.
shan dwi dai lasha wa re lasha re ai da.
rai na she shandwi gaw matsan ma grai matsan ai.
Re yang she masha ni na zawn ndai ahpraw nsam mung n-tsawm ai i.
shan mung chyang chyang dai hku re na ahpraw nsam mung n-tsawm ai.
e dan re hpaji mung n-chye ai re.
dai lahkawng hkandwi lahkawng nga ai da.
mare ting gaw shan dwi hpe nau mung nkam hkau la ai i.
shan dwi hpa mung nlu tsawm mung ntsawm yang she
gadai mung nau n kam hkau la ai rai na
gaga ma ni mung dai lasha hpe grai mung dang sha ma ai da.
lani mi she da dai mare kaw na lasha dai lasha hte shanhte ram ni gaw i nga sa hkwi na hkyen ai da.
nga sa hkwi na hkyen na lai wa yang
dai ma gaw manang ni hte grai chyai mayu ai.
ma re nga yang gaw grai ginsup mayu ai re majaw
shi gaw dai ma lasha ni lai wa mu na she
nanhte gara sa na rai nga yang she
nga hkwi sa na nga yang
nga hkwi sa na nga tsun yang she
shi gaw ngai ma i mai hkan na rai nga yang
hkan ga le
sa ga le nga na
dai hku tsun yang she
ma dai gaw nta de gat gat na she
adwi ngai nga hkwi sa na yaw nga tsun ai.
e ma e kadai ni hte sa na ma nga na
dai aw mare kaw na manang ni hte sa na.
ma e
an dwi ni na lam gaw chye ai n-re i.
masha ni gaw an dwi ni hpe a-tsawm re hkau la na n-re.
hkum sa nga tsun yang she
shi gaw adwi shanhte ni kaja wa sha hkau la ai law.
ngai sa na law nga na she
e e e nang yu na atsawm rai na masha ni dang sha wa yang mung
matai hkum htang yaw
atsawm rai na bai wa u yaw nga tsun ai
e mai sa nga na she
shi gaw hkan nang mat wa jang she
hkan nang mat wa ai shaloi
shani nga ni hka ni pat na
nga htawk htawk htawk rai shi hpe agying htawk shangun ai.
htawk htawk htawk rai yang
hka hkyet wa maga de she dai kaw na ma kaw na langai mi gaw tsun ai.
e nang nam de ohra kaw na ndai kawa tsawp nkap ai kawa sa dan wa rit nga tsun dat yang she
tsawp n-kap ai kawa sa dan wa rit nga yang she
dai ma dai gaw e mai sa nga na she
nhtu la na she
kawa sa kahtam sa
gara kaw kahtam tim kap taw nga
gara kaw kahtam tim kawa kaw kap taw nga yang she
shi gaw n-nga nga
agying nam ting gade kahtam tim sha naw kap taw nga yang she
shi gaw hpang-jahtum gaw shi gaw chye yau sai law
gara hku rai yang rai ngu she
dai langai mi kahtam wa di na wa re she
hto ra ni gaw nga ni hpe yawng manaw la di wa mat ai.
rai na she shanhte gaw ndai nga htawk la ngut ai hpang e she
hka bai hpaw bang dat ai dai shaloi she
shanhte ni nga hkwi ai shaloi
ndai nga chyi chyi sha law hpe gaw n-la ai le.
dai ni gaw hkumpup kaw nang na si mat ai le.
dai re na she
nga na ndai hka ntsa kaw dai ni sha waw taw nga yang she
hka hkanu ai ntsa kaw waw taw nga yang she
shi gaw dai ni hpe hta la na she
dai kawa shi la wa ai kawa n tum kaw bang bang bang rai na she
hka kau kaw tu nga ai namlap langai mi dai matsut kawa dai kaw matsut di na she
hpai wa ai.
hpai wa na she
nta kaw du yang she
adwi ngai dai ni nga ndai sha la wa ai nga na
shi gaw ninghku hpaw dan dat ai shaloi she
nga ni yawng hkra bai hkrung taw nga ai da.
nga ni gaw nga kasha ni gaw ndai hku pyau taw nga hka kata kaw.
hka ma bang da i.
dai hku rai
yawng bai hkrung taw nga rai yang she
shi gaw bai mau mat ai.
dai kaw na she
adwi ngai myi yet sha re yang nga ndai ni yawng hkra si taw sa
ya hpa na hkrung taw nga kun n-chye nga na she
rai na she
dai shi na ah dwi gaw dai namlap shi matstut wa ai namlap dai hpe yu ai da.
dai namlap dai gaw ndai tsi hkrung tsi nan i.
dai re taw nga ai re shaloi she
dai ma dai gaw shi dwi gaw i ma e ndai nga ndai hkrung ai gaw kaga n re
ndai namlap a majaw re.
ma nang ndai namlap n dai naw tu ai shara i naw matsing ai rai nga yang
adwi n matsing sai.
ngai gara kaw na di la ai ngai n matsing sai.
dai shaloi she shi dwi gaw dai namlap dai hpe she garep ntsa kaw jahkraw da ai.
garep ntsa kaw jahkraw da na she
dai hku tawn da yang she
lani mi she ma dai gaw hto mare shingnawm de hpun hta sa ai
hpun hta sa dai kaw she
dai gwi langai mi masha ni si mat na sa gabai da ai le i.
dan yang she shi gaw gwi dai mu di na she
shi gaw ra di na she
shi gaw shi dwi jahkraw da ai namlap dai wa la na she
gwi na ngup kaw bang da ya na she
gwi dai gaw hkrung wa ai.
gwi dai gaw hkrung wa na she
shi gaw gwi dai hpe woi wa re she
gwi dai hpe woi wa na she
shan dwi gaw gwi dai ma lu mat sai.
re yang gwi dai hte manang tai na
ginsup na she
gwi dai gaw ma dai gara sa yang mung
shi hkan nang ai rai na gwi hte manang tai na nga taw nga ai da.
lani mi gaw ma dai hpun bai hta sa ai da.
gwi hte rau hpun hta sa na she
gwi dai wa she hpun kaba pawt langai mi kaw ah gying dai kaw shani tup wau taw ai da.
dai kaw sha yu di na she
wau taw nga wau she wau, wau she wau re yang she
dai ma dai gaw mau mat ai.
hpa baw na hpa baw na wau ai ma nga yang
gwi dai gaw ga me n-chye nga gaw dai nga she
dai kaw sha yu di wau taw nga she
shi gaw hpa baw wa re kun nga na she
shi gaw htu yu ai.
htu yu.
shi hpai sa ai hpun hta na matu hpai sa ai arung arai hte amya yu htu yu htu yu re yang
hpang e gaw dai kaw she manu dan ai rai langai mi wa
grai kabrim ai langai mi wa she ga kaw shi htu dat ai hte wa she
ning hku gabrim pru wa ai da.
gabrim pru wa yang she
shi bai htu htu htu htu htu re yang she
dai kaw moi mi sha re ai i
grai kabrim ai dai wa she grai htoi di na le wan hkru hkru ai zawn zawn pyi byin mat ai da.
rai na shi gaw bai magap kau na she
shi gaw dai shani shi gaw shat ndai shani shat na matu nga na she
shadu sha na matu ndai kahkum si myin ai kahkum si langai lawm wa ai i.
rai na she shi gaw hkumsi hpe dai kaw ga na she
kata na dai myin ai re nga kata na tum ni dai ni hpe shaw kau na she
dai kahkum tum na kata dai kaw bang na she
shi gaw ninghku bai magap na la wa ai.
dai kaw magap na la wa yang she
shi dwi hpe wa tsun ai da.
adwi ngai ndai lu wa ai.
ndai hpe gara hku di ra na rai nga
e ma e ndai gaw grai manu dan ai baw she re gaw
an dwi ni ya grai lu su sa na.
ngut na ma an dwi ni grai ma sadi ra sai.
masha ni an dwi hpe manawn taw na ra ai
nga yang she shi gaw nang ndai hpe hto hkawhkam ni nga ai de sa dut u yaw.
dan na shi gaw ma mung gade n sa ga re nga gaw hpa n chye ai i
kaji shi na gawoi dwi sha mahkrum madup nga ai le i
dai majaw shi gaw nang dai dai hku dai hku dai hku re na sa sa na
dai hkawhkam wang de du hkra sa u yaw.
dai shaloi shanhte ni nang hpe hkap tau la na ra ai
dai hku tsun ai dai shaloi she
dai ma dai gaw rai sai nga na she kahkum mung dai kaw bang na
shi dwi mung shaman dat ya ai hte
rai na shi gaw hkrun lam hkawm mat wa na
hkawm hkawm hkawm re she
aw lam kaw lam hkan de mung hkrun lam grai tsan na rai nga ai
dai yang she dai kaga hpaga la ni mung grai nga ai.
hpaga la ni gaw ndai hku nga hpaga jum hpaga ba-ba-ba-nya-nya ni grai nga ai da.
dai kaw she shanhte gaw lam kaw ma yup ra ai rai
shana mi du yang she
dai hpaga la ni gaw shat mai n-lu ai
shanhte shat mai nlu yang she
hpabaw shadu sha na i nga yang she
dai ma dai hkum si lawm taw nga rai
ora hpaga la ni gaw hkumsi dai shadu sha ga tsun yu ai da
dai shaloi ma dai gaw n shadu sha ai
ndai nmai shadu sha ai nga yang
ora ni gaw agying un wa sai.
ganing rai na me shahpa hpai taw na me n mai shadu sha ai gaw
hpabaw di na matu hpai hkawm ai nga na she
dai shi na dai chyawm kashun la na she
anhte n mai sha ai rai gaw kabai kau ga nga na she
la na kabai kau ya ai
kabai kau ya na she
jawm tek da na she kabai kau ya na she
ma dai gaw hkrap na she
dai hku shi gaw hkrap na she
hka kau kaw sha dung na she
shi gaw lamu de lamu de dai hku i
garai wa e ning yu ya u i
ngai hpe ndai hku byin taw nga ai.
ngai dai hpe adwi mung grai nga shamat grai gabu ai hte rai na ngai hpe ndai de sa dat ai.
ya gabai kau ya sai lamu e nga na
dai hku i dai hku tsun taw nga ai shaloi she
dai kahkum si dai wa she bai waw wa ai da
bai waw wa ai
shi gaw hka hpungyawt na
bai sa la na she
bai hpungyawt na sa la na she bai hkawm matut hkawm mat wa re yang she
hpang e shi gaw hkawhkam wang kaw du re yang she
dai hkawhkam kaw na ndai chyinghka sin ai ni i gyi du ba-nya ni mu na she
nang hpabaw kadai hte hkrum mayu ai rai nga
ngai hkawhkam wa hte hkrum mayu ai nga tsun yang
shanhte ni hkawhkam wa hpang de wa sa ya na she
shi gaw hkawhkam wang kaw du di na
shi na kahkum si hpe hpaw dat yang wa
hkawhkam wang ting kabrim tsawm taw dai yang she
grai htoi tsawm jang she
dai hkawhkam wang ni gaw ndai grai mau mat na she
grai ma ra mat ai i
ma nang ndai gara kaw na la wa ai rai nga yang
dai hku la wa ai re nga kadai ma nkam ai i
gadai ma n-kam yang she
e rai sai nang gara hku na mi la wa ai raitim
ndai gaw anhte ni hte she gying ai i
ma nang ma nang kade ram ra yang anhte ni nang hpe kade jaw na
nang gade ra ai rai
tsun u nga jang she
ma dai gaw kade ra ai re nga yang mung
shi mung hpa ma n chye ai le.
Shi gaw mare kaw sha hpa ma n chye ai nga wa ai re majaw gaw
hpa ra ai ngu tsun na ma shi hpa ma nchye ai
raitim shi ra ai gaw grai law hkra ra ai hpe sha chye taw nga ai
dai yang she shi gaw baw sha masit mahkyit na she
baw sha mahkyit na sha nga taw nga yang she
hpang e dai kade san tim hpa mung n tsun.
baw sha mahkyit taw nga yang she
dai hkawhkam wa gaw shi na ndai myi htoi ni le i ndai hpaji, hpaji salang ni hpe san ai
nanhte ma hpe shi na nsam hpe yu na
ngai hpe manu daw dan ya rit.
Ngai shi hpe kade jaw na ma ngai nchye taw nga ai.
shi ma n-tsun hkraw yang gaw
ngai ma n-chye jaw taw nga ai.
nanhte ma ndai kade ra ai ngu hpe nanhte shi hpe yu na jaw ya rit nga yang she
dai shi na hpaji ninghkring langai mi wa gaw tsun ai
hkawhkam wa shi gaw shi dai ni tup baw sha mahkrit taw nga ai gaw
shi gaw shi na kara kaw shi na baw kaw tu ai kara daram ra nga ai nga tsun ai shaloi gaw
baw kaw tu ai kara daram nga yang gaw hti n dang sai le i.
grai law hkra lu sai nga yang she
rai na she shi gaw dai hpe she shanhte hkawhkam wang kaw na ni nan ndai hku wa sa na she
kei ndai shup sheng hte bau ni hte shangoi na lam ding dung dai hku tsi di na she wa ai da
Rai na she oh mare kaw du she dai shani gaw shi na ah dwi gaw shanhte na dinggai nkau mi hte ma arau nga hkrup taw ai da.
shaloi she mare shingnawm de she bung bung dai hku ni ngoi grai ngoi i dan nga she
htora dinggai gaw i nye kashu wa re sai nga tsun dat ai
ora ni gaw mani da ya ai da
na na na na kashu wa ganing hku na dai hku di na ma nga tsun yang
re ai dai nye kashu re ai nga she
shanhte ni gaw nang gaw
grai ora hpan re she rai nga she
ngai na ngai na kashu re ai
kaja nan re ai nga yang
n-mai byin ai
na kashu she re sa yang gaw
langai mi gaw ga tat dat ai i
na kashu she re sa yang gaw
anhte ni mare ting nan dwi na mayam mayam mayam sha tai sana.
na kashu she rai sai gaw nga na ga shalai dat ai
dai she dai
dai kade nna yang shi na kashu gaw i
ja hte hpa hte rai na bai wa she
shan dwi mung grai pyaw hkra bai nga mat ai
rai na mare ni mung dai hku i shan dwi a grai lu sai nga yang gaw
shan dwi kaw sa machyu na
dai hku sha galaw sha mat ai da
#
Maumwi-gabaw
=gaw
jahkrai-ma
hkan
dwi
=a
lam
nga
re
#
Moi
kalang
mi
=hta
=da
ndai
mare
langai
mi
=kaw
=she
ndai
jahkrai-ma
hkan
dwi
lahkawng
nga
=ai
=da
#
shan
dwi
dai
lasha-wa
re
lasha
re
=ai
=da
#
rai
=na
=she
shan
dwi
=gaw
matsan
=ma
grai
matsan
=ai
#
re
yang
=she
masha
=ni
=na
zawn
ndai
ahpraw-nsam
=mung
n-tsawm
=ai
=i
#
shan
=mung
chyang-chyang
dai
=hku
re
=na
#
ahpraw-nsam
=mung
n-tsawm
=ai
#
0
e
dan
re
hpaji
=mung
n-chye
=ai
re
#
dai
lahkawng
hkan
dwi
lahkawng
nga
=ai
=da
#
mare
ting
=gaw
shan
dwi
=hpe
nau
=mung
n-kam
hkau
=la
=ai
=i
#
shan
dwi
hpa
=mung
n-lu
#
0
tsawm
=mung
n-tsawm
yang
=she
#
0
gadai
=mung
nau
n-kam
hkau
=la
=ai
rai
=na
#
gaga
ma
=ni
=mung
dai
lasha
=hpe
grai
=mung
dangsha
=ma
=ai
=da
#
la-ni
mi
=she
=da
dai
mare
=kaw
=na
lasha
dai
lasha
=hte
shanhte
ram
=ni
=gaw
=i
#
0
nga
sa
hkwi
=na
%
hkyen
=ai
=da
#
#
0
nga
sa
hkwi
=na
%
0
hkyen
=na
#
0
lai
wa
yang
#
dai
ma
=gaw
manang
=ni
=hte
grai
chyai
=mayu
=ai
#
0
ma
re
nga
yang
=gaw
#
0
grai
ginsup
=mayu
=ai
re
majaw
#
shi
=gaw
dai
ma
#
lasha
=ni
lai
wa
%
mu
=na
=she
#
nanhte
gara
sa
=na
=rai
#
0
nga
yang
=she
#
0
nga
hkwi
sa
=na
#
0
nga
yang
#
0
nga
hkwi
sa
=na
#
0
nga
tsun
yang
=she
#
shi
=gaw
#
0
ngai
=ma
i
mai
hkan
=na
=rai
%
nga
yang
#
0
0
hkan
=ga
=le
#
0
sa
=ga
=le
#
0
nga
=na
#
0
dai
=hku
tsun
yang
=she
#
ma
dai
=gaw
nta
=de
gat-gat
=na
=she
#
a-dwi
ngai
nga
hkwi
sa
=na
=yaw
#
0
nga
tsun
=ai
#
0
e
ma
=e
gadai
=ni
=hte
sa
=na
=ma
#
0
nga
=na
#
0
dai
aw
mare
=kaw
=na
manang
=ni
=hte
sa
=na
#
0
ma
=e
an
dwi
=ni
=na
lam
=gaw
chye
=ai
n-re
=i
#
masha
=ni
=gaw
an
dwi
=ni
=hpe
a-tsawm
re
hkau
=la
=na
n-re
#
0
hkum
sa
#
0
nga
tsun
yang
=she
#
shi
=gaw
#
0
a-dwi
shanhte
=ni
gaja
=wa
=sha
hkau
=la
=ai
=law
#
ngai
sa
=na
=law
#
0
nga
=na
=she
#
e
e
e
nang
yu
=na
#
#
0
a-tsawm
rai
=na
masha
=ni
dangsha
=wa
yang
=mung
%
0
matai
hkum
htang
=yaw
#
0
a-tsawm
rai
=na
bai
wa
=u
=yaw
#
0
nga
tsun
=ai
#
e
mai
=s-a
#
0
nga
=na
=she
#
0
shi
=gaw
hkan-nang
=mat
=wa
jang
=she
#
0
0
hkan-nang
=mat
wa
=ai
shaloi
#
0
shani
nga
=ni
hka
=ni
pat
=na
#
0
nga
htawk
htawk
htawk
rai
#
0
0
shi
=hpe
agying
htawk
=shangun
=ai
#
0
0
htawk
htawk
htawk
rai
yang
#
#
hka
hkyet
=wa
maga
%
=de
=she
dai
=kaw
=na
ma
=kaw
=na
langai
mi
=gaw
tsun
=ai
#
e
nang
nam
=de
ora
=kaw
=na
ndai
#
kawa-tsawp
n-kap
=ai
%
kawa
sa
dan
=wa
=rit
#
0
nga
tsun
=dat
yang
=she
#
0
tsawp
n-kap
=ai
kawa
sa
dan
=wa
=rit
#
0
nga
yang
=she
#
dai
ma
dai
=gaw
#
e
mai
=s-a
%
nga
=na
=she
#
0
nhtu
la
=na
=she
#
0
kawa
sa
kahtam
sa
#
gara
=kaw
kahtam
=tim
kap
=taw-nga
#
#
0
0
gara
=kaw
kahtam
=tim
%
0
kawa
=kaw
kap
=taw-nga
yang
=she
#
shi
=gaw
#
0
n-nga
%
nga
#
#
0
agying
nam
ting
gade
kahtam
=tim
%
=sha
0
naw
kap
=taw-nga
yang
=she
#
shi
=gaw
hpang-jahtum
=gaw
shi
=gaw
#
0
chye
=yau
=s-ai
=law
#
gara
=hku
rai
yang
rai
#
0
ngu
=she
#
0
dai
langai
mi
kahtam
=wa
di
=na
#
0
wa
re
=she
#
htora
=ni
=gaw
nga
=ni
=hpe
yawng
manaw
=la
di
#
0
wa
=mat
=ai
#
rai
=na
=she
shanhte
=gaw
ndai
nga
htawk
=la
=ngut
=ai
hpang
=e
=she
#
0
hka
bai
hpaw
bang
=dat
=ai
dai
shaloi
=she
#
#
shanhte
=ni
nga
hkwi
=ai
shaloi
%
0
ndai
nga
chyi-chyi-sha-law
=hpe
=gaw
n-la
=ai
=le
#
dai
=ni
=gaw
hkumpup
=kaw
nang
=na
#
0
si
=mat
=ai
=le
#
0
dai
re
=na
=she
nga
=na
#
ndai
hka
ntsa
=kaw
dai
=ni
=sha
waw
=taw-nga
yang
=she
#
0
#
0
hka
hkanu
=ai
%
ntsa
=kaw
waw
=taw-nga
yang
=she
#
shi
=gaw
dai
=ni
=hpe
hta
=la
=na
=she
#
0
0
dai
kawa
#
0
shi
la
=wa
=ai
%
kawa-ntum
=kaw
bang
bang
bang
rai
=na
=she
#
0
#
0
hka
kau
=kaw
tu
=nga
=ai
%
namlap
langai
mi
dai
matsut
kawa
dai
=kaw
matsut
di
=na
=she
#
0
0
hpai
=wa
=ai
#
0
0
hpai
=wa
=na
=she
#
0
nta
=kaw
du
yang
=she
#
a-dwi
ngai
daini
nga
ndai
=sha
la
=wa
=ai
#
0
nga
=na
#
0
shi
=gaw
ning
=hku
hpaw
=dan
=dat
=ai
shaloi
=she
#
nga
=ni
yawng
=hkra
bai
hkrung
=taw-nga
=ai
=da
#
nga
=ni
=gaw
nga-gasha
=ni
=gaw
ndai
=hku
pyau
=taw-nga
hka
kata
=kaw
#
0
0
hka
=ma
bang
=da
=i
#
dai
=hku
rai
yawng
bai
hkrung
=taw-nga
rai
yang
=she
#
shi
=gaw
bai
mau
=mat
=ai
#
dai
=kaw
=na
=she
#
a-dwi
ngai
myiyet
=sha
re
yang
nga
ndai
=ni
yawng
=hkra
si
=taw
=s-a
#
#
0
ya
hpa
=na
hkrung
=taw-nga
=kun
%
0
n-chye
#
0
nga
=na
=she
#
rai
=na
=she
dai
shi
=na
a-dwi
=gaw
dai
namlap
#
0
shi
matstut
=wa
=ai
%
namlap
dai
=hpe
yu
=ai
=da
#
dai
namlap
dai
=gaw
ndai
tsi-hkrung-tsi-nan
=i
#
0
dai
re
=taw-nga
=ai
re
shaloi
=she
#
dai
ma
dai
=gaw
shi
dwi
=gaw
=i
#
ma
=e
#
ndai
nga
ndai
hkrung
=ai
%
=gaw
gaga
n-re
#
0
ndai
namlap
=a
majaw
re
#
ma
nang
#
0
ndai
namlap
ndai
naw
tu
=ai
%
shara
i
naw
matsing
=ai
=rai
%
nga
yang
#
0
0
a-dwi
n-matsing
=s-ai
#
#
0
ngai
gara
=kaw
=na
di
la
=ai
%
ngai
n-matsing
=s-ai
#
dai
shaloi
=she
shi
dwi
=gaw
dai
namlap
dai
=hpe
=she
garep
ntsa
=kaw
ja-hkraw
=da
=ai
#
0
0
garep
ntsa
=kaw
ja-hkraw
=da
=na
=she
#
0
0
dai
=hku
tawn
=da
yang
=she
#
la-ni
mi
=she
ma
dai
=gaw
hto
mare
shingnawm
=de
hpun
hta
sa
=ai
#
0
hpun
hta
sa
dai
=kaw
=she
#
dai
gwi
langai
mi
masha
=ni
#
0
si
=mat
=na
#
sa
gabai
=da
=ai
=le
=i
#
dan
yang
=she
shi
=gaw
gwi
dai
mu
di
=na
=she
#
0
shi
=gaw
ra
di
=na
=she
#
shi
=gaw
#
0
shi
dwi
ja-hkraw
=da
=ai
%
namlap
dai
wa
la
=na
=she
#
0
0
gwi
=na
ngup
=kaw
bang
=da
=ya
=na
=she
#
gwi
dai
=gaw
hkrung
=wa
=ai
#
gwi
dai
=gaw
hkrung
=wa
=na
=she
#
shi
=gaw
gwi
dai
=hpe
woi
=wa
re
=she
#
gwi
dai
=hpe
woi
=wa
=na
=she
#
shan
dwi
=gaw
gwi
dai
=ma
lu
=mat
=s-ai
#
0
re
yang
gwi
dai
=hte
manang
tai
=na
#
0
0
ginsup
=na
=she
#
gwi
dai
=gaw
#
ma
dai
gara
sa
yang
=mung
#
0
shi
hkan-nang
=ai
rai
=na
#
0
gwi
=hte
manang
tai
=na
#
0
nga
=taw-nga
=ai
=da
#
la-ni
mi
=gaw
ma
dai
hpun
bai
hta
sa
=ai
=da
#
0
gwi
=hte
rau
hpun
hta
sa
=na
=she
#
gwi
dai
=wa
=she
hpun
kaba
pawt
langai
mi
=kaw
agying
dai
=kaw
shani
tup
wau
=taw
=ai
=da
#
0
dai
=kaw
=sha
yu
di
=na
=she
#
0
wau
=taw-nga
#
0
wau
=she
wau
wau
=she
wau
re
yang
=she
#
dai
ma
dai
=gaw
mau
=mat
=ai
#
0
hpabaw
=na
hpabaw
=na
wau
=ai
=ma
#
0
nga
yang
#
gwi
dai
=gaw
ga
=me
n-chye
=nga
=gaw
#
0
dai
nga
=she
#
0
dai
=kaw
=sha
yu
di
#
0
wau
=taw-nga
=she
#
shi
=gaw
#
hpabaw
=wa
re
=kun
%
nga
=na
=she
#
0
shi
=gaw
htu
=yu
=ai
#
0
0
htu
=yu
#
#
shi
hpai
sa
=ai
#
#
0
hpun
hta
=na
matu
%
0
0
hpai
sa
=ai
%
arung-arai
=hte
amya
=yu
htu
=yu
htu
=yu
re
yang
#
hpang
=e
=gaw
dai
=kaw
=she
manu
dan
=ai
rai
langai
mi
=wa
grai
gabrim
=ai
langai
mi
=wa
=she
ga
=kaw
#
0
shi
htu
=dat
=ai
=hte
=wa
=she
%
ning
=hku
gabrim
pru
=wa
=ai
=da
#
0
gabrim
pru
=wa
yang
=she
#
0
shi
bai
htu
htu
htu
htu
htu
re
yang
=she
#
dai
=kaw
moi
mi
=sha
re
=ai
=i
#
grai
gabrim
=ai
dai
=wa
=she
grai
htoi
di
=na
=le
#
#
wan-hkru
hkru
=ai
zawn-zawn
%
=pyi
0
byin
=mat
=ai
=da
#
0
rai
=na
shi
=gaw
bai
magap
=kau
=na
=she
#
shi
=gaw
dai
shani
shi
=gaw
shat
ndai
shani-shat
=na
matu
nga
=na
=she
#
#
0
0
shadu
sha
=na
matu
%
ndai
kahkum-si
myin
=ai
kahkum-si
langai
lawm
=wa
=ai
=i
#
rai
=na
=she
shi
=gaw
hkum-si
=hpe
dai
=kaw
ga
=na
=she
#
0
kata
=na
dai
myin
=ai
re
nga
kata
=na
tum
=ni
dai
=ni
=hpe
shaw
=kau
=na
=she
#
0
0
dai
kahkum-seed
=na
kata
dai
=kaw
bang
=na
=she
#
0
shi
=gaw
ning
=hku
bai
magap
=na
#
0
0
la
=wa
=ai
#
0
0
dai
=kaw
magap
=na
#
0
0
la
=wa
yang
=she
#
0
shi
dwi
=hpe
wa
tsun
=ai
=da
#
a-dwi
ngai
ndai
lu
=wa
=ai
#
0
ndai
=hpe
gara
=hku
di
=ra
=na
=rai
#
0
nga
#
e
ma
e
ndai
=gaw
grai
manu
dan
=ai
baw
=she
re
=gaw
#
an
dwi
=ni
ya
grai
lusu
=sa-na
#
ngut
=na
=ma
an
dwi
=ni
grai
=ma
sadi
=ra
=s-ai
#
masha
=ni
an
dwi
=hpe
manawn
=taw
=na
=ra
=ai
#
0
nga
yang
=she
shi
=gaw
#
nang
ndai
=hpe
hto
#
hkawhkam
=ni
nga
=ai
%
=de
sa
dut
=u
=yaw
#
dan
=na
shi
=gaw
ma
=mung
gade
n-sa
=ga
re
nga
=gaw
#
0
hpa
n-chye
=ai
=i
#
kaji
shi
=na
gawoidwi
=sha
mahkrummadup
nga
=ai
=le
=i
#
dai
majaw
shi
=gaw
#
nang
dai
dai
=hku
dai
=hku
dai
=hku
re
=na
sa
sa
=na
#
0
dai
hkawhkam-wang
=de
du
=hkra
sa
=u
=yaw
#
dai
shaloi
shanhte
=ni
nang
=hpe
hkaptau
=la
=na
=ra
=ai
#
0
dai
=hku
tsun
=ai
dai
shaloi
=she
#
dai
ma
dai
=gaw
#
rai
=s-ai
%
nga
=na
=she
#
0
kahkum
=mung
dai
=kaw
bang
=na
#
0
shi
dwi
=mung
shaman
=dat
=ya
=ai
=hte
#
rai
=na
shi
=gaw
hkrun-lam
hkawm
=mat
=wa
=na
#
0
hkawm
hkawm
hkawm
re
=she
#
aw
lam
=kaw
lam
hkan
=de
=mung
hkrun-lam
grai
tsan
=na
rai
=nga
=ai
#
dai
yang
=she
dai
kaga
hpaga-la
=ni
=mung
grai
nga
=ai
#
hpaga-la
=ni
=gaw
ndai
=hku
nga
#
hpaga-jum
hpaga
ba-ba-ba-nya-nya
=ni
grai
nga
=ai
=da
#
dai
=kaw
=she
shanhte
=gaw
lam
=kaw
=ma
yup
=ra
=ai
rai
#
shana
mi
du
yang
=she
#
dai
hpaga-la
=ni
=gaw
shatmai
n-lu
=ai
#
shanhte
shatmai
n-lu
yang
=she
#
0
hpabaw
shadu
sha
=na
=i
#
0
nga
yang
=she
#
dai
ma
dai
hkum-si
lawm
=taw-nga
rai
#
ora
hpaga-la
=ni
=gaw
#
0
hkum-si
dai
shadu
sha
=ga
%
tsun
=yu
=ai
=da
#
dai
shaloi
ma
dai
=gaw
#
0
0
n-shadu
sha
=ai
#
ndai
n-mai
shadu
sha
=ai
%
nga
yang
#
ora
=ni
=gaw
agying
un
=wa
=s-ai
#
0
0
ganing
rai
=na
=me
#
0
shahpa
hpai
=taw
=na
=me
%
n-mai
shadu
sha
=ai
=gaw
#
0
0
#
0
hpabaw
di
=na
matu
%
hpai
hkawm
=ai
#
0
nga
=na
=she
#
0
dai
shi
=na
dai
=chyawm
kashun
la
=na
=she
#
0
#
0
anhte
n-mai
sha
=ai
%
rai
=gaw
gabai
=kau
=ga
#
0
nga
=na
=she
#
0
0
la
=na
#
0
0
gabai
=kau
=ya
=ai
#
0
0
gabai
=kau
=ya
=na
=she
#
0
0
jawm
tek
=da
=na
=she
#
0
0
gabai
=kau
=ya
=na
=she
#
ma
dai
=gaw
hkrap
=na
=she
#
dai
=hku
shi
=gaw
hkrap
=na
=she
#
0
hka
kau
=kaw
=sha
dung
=na
=she
#
shi
=gaw
lamu
=de
lamu
=de
dai
=hku
=i
#
0
garai-wa
=e
ning
yu
=ya
=u
=i
#
ngai
=hpe
ndai
=hku
byin
=taw-nga
=ai
#
ngai
dai
=hpe
a-dwi
=mung
grai
nga
shamat
grai
gabu
=ai
=hte
rai
=na
#
0
ngai
=hpe
ndai
=de
sa
=dat
=ai
#
0
0
ya
gabai
=kau
=ya
=s-ai
lamu
=e
#
0
nga
=na
#
#
0
dai
=hku
=i
dai
=hku
tsun
=taw-nga
=ai
shaloi
=she
%
dai
kahkum-si
dai
=wa
=she
bai
waw
=wa
=ai
=da
#
bai
waw
=wa
=ai
#
shi
=gaw
hka
hpungyawt
=na
#
0
0
bai
sa
la
=na
=she
#
0
bai
hpungyawt
=na
#
0
0
sa
la
=na
=she
#
0
bai
hkawm
matut
hkawm
=mat
=wa
re
yang
=she
#
hpang
=e
shi
=gaw
hkawhkam-wang
=kaw
du
re
yang
=she
#
0
dai
hkawhkam
=kaw
=na
ndai
chyinghka
sin
=ai
=ni
=i
gyidu
ba-nya
=ni
mu
=na
=she
#
nang
hpabaw
gadai
=hte
hkrum
=mayu
=ai
=rai
#
0
nga
#
ngai
hkawhkamwa
=hte
hkrum
=mayu
=ai
#
0
nga
tsun
yang
#
0
shanhte
=ni
hkawhkamwa
hpang
=de
wa
sa
=ya
=na
=she
#
shi
=gaw
hkawhkam-wang
=kaw
du
di
=na
#
#
0
shi
=na
kahkum-si
=hpe
hpaw
=dat
yang
=wa
%
hkawhkam-wang
ting
gabrim
tsawm
=taw
dai
yang
=she
#
0
grai
htoi
tsawm
jang
=she
#
dai
hkawhkam-wang
=ni
=gaw
ndai
grai
mau
=mat
=na
=she
#
0
0
grai
=ma
ra
=mat
=ai
=i
#
ma
nang
ndai
gara
=kaw
=na
la
=wa
=ai
=rai
#
0
nga
yang
#
0
0
dai
=hku
la
=wa
=ai
re
#
0
nga
#
0
kadai
=ma
n-kam
=ai
=i
#
0
gadai
=ma
n-kam
yang
=she
#
e
rai
=s-ai
#
#
0
nang
gara
=hku
=na
mi
la
=wa
=ai
raitim
%
ndai
=gaw
anhte
=ni
=hte
=she
gying
=ai
=i
#
ma
#
nang
=ma
nang
gade
ram
ra
yang
%
anhte
=ni
nang
=hpe
gade
jaw
=na
#
nang
gade
ra
=ai
=rai
#
0
0
tsun
=u
#
0
nga
jang
=she
#
0
ma
dai
=gaw
#
0
gade
ra
=ai
re
%
nga
yang
=mung
#
shi
=mung
hpa
=ma
n-chye
=ai
=le
#
shi
=gaw
mare
=kaw
=sha
#
0
hpa
=ma
n-chye
=ai
%
nga
=wa
=ai
re
majaw
=gaw
#
0
hpa
ra
=ai
#
0
ngu
tsun
=na
=ma
#
shi
hpa
=ma
n-chye
=ai
#
0
raitim
#
0
shi
ra
=ai
%
=gaw
#
0
0
grai
law
=hkra
ra
=ai
%
=hpe
=sha
chye
=taw-nga
=ai
#
dai
yang
=she
shi
=gaw
baw
=sha
masit-mahkyit
=na
=she
#
0
baw
=sha
mahkyit
=na
=sha
#
0
nga
=taw-nga
yang
=she
#
#
0
0
hpang
=e
dai
gade
san
tim
%
0
hpa
=mung
n-tsun
#
0
baw
=sha
mahkyit
=taw-nga
yang
=she
#
dai
hkawhkamwa
=gaw
shi
=na
ndai
myihtoi
=ni
=le
=i
ndai
hpaji
hpaji-salang
=ni
=hpe
san
=ai
#
nanhte
ma
=hpe
shi
=na
nsam
=hpe
yu
=na
#
0
ngai
=hpe
manu
dawdan
=ya
=rit
#
#
ngai
shi
=hpe
gade
jaw
=na
%
=ma
ngai
n-chye
=taw-nga
=ai
#
0
shi
=ma
n-tsun
hkraw
yang
=gaw
#
0
0
ngai
=ma
n-chye
jaw
=taw-nga
=ai
#
nanhte
=ma
ndai
#
0
gade
ra
=ai
ngu
%
=hpe
nanhte
shi
=hpe
yu
=na
jaw
=ya
=rit
#
0
nga
yang
=she
#
dai
shi
=na
hpaji-ninghkring
langai
mi
wa
=gaw
tsun
=ai
#
hkawhkam-wa
shi
=gaw
shi
daini
tup
baw
=sha
mahkrit
=taw-nga
=ai
=gaw
#
shi
=gaw
shi
=na
kara
=kaw
#
0
shi
=na
baw
=kaw
tu
=ai
%
kara
=daram
ra
=nga
=ai
#
0
nga
tsun
=ai
shaloi
=gaw
#
#
#
0
0
baw
=kaw
tu
=ai
%
kara
=daram
nga
yang
%
=gaw
0
0
hti
n-dang
=s-ai
=le
=i
#
0
grai
law
=hkra
lu
=s-ai
#
0
nga
yang
=she
#
0
rai
=na
=she
shi
=gaw
dai
=hpe
=she
shanhte
hkawhkam-wang
=kaw
=na
=ni
nan
ndai
=hku
wa
sa
=na
=she
#
0
kei
ndai
shupsheng
=hte
bau
=ni
=hte
shangoi
=na
#
0
lam
dingdung
dai
=hku
tsi
di
=na
=she
#
0
wa
=ai
=da
#
0
rai
=na
=she
aw
mare
=kaw
du
=she
#
dai
shani
=gaw
shi
=na
a-dwi
=gaw
shanhte
=na
dinggai
nkau
mi
=hte
=ma
arau
nga
=hkrup
=taw
=ai
=da
#
shaloi
=she
mare
shingnawm
=de
=she
bung-bung
dai
=hku
=ni
ngoi
grai
ngoi
=i
dan
nga
=she
#
htora
dinggai
=gaw
=i
#
0
nye
kashu-wa
re
=s-ai
%
nga
tsun
=dat
=ai
#
0
ora
=ni
=gaw
mani
=da
=ya
=ai
=da
#
na
=na
na
=na
kashu-man
ganing
=hku
=na
dai
=hku
di
=na
=ma
#
0
nga
tsun
yang
#
re
=ai
dai
nye
kashu
re
=ai
#
0
nga
=she
#
shanhte
=ni
=gaw
nang
=gaw
grai
ora
hpan
re
=she
rai
=nga
=she
#
0
ngai
=na
ngai
=na
kashu
re
=ai
#
kaja
nan
re
=ai
#
0
nga
yang
#
n-mai
byin
=ai
#
na
kashu
=she
re
sa
yang
=gaw
#
langai
mi
=gaw
ga
tat
=dat
=ai
=i
#
#
0
na
kashu
=she
re
sa-yang
=gaw
%
anhte
=ni
mare
ting
nan
dwi
=na
mayam
mayam
mayam
sha
tai
=sa-na
#
0
na
kashu
=she
rai
=s-ai
=gaw
#
0
nga
=na
ga
shalai
=dat
=ai
#
dai
=she
dai
dai
kade
n-na
yang
#
shi
=na
kashu
=gaw
=i
ja
=hte
hpa
=hte
rai
=na
bai
wa
=she
#
shan
dwi
=mung
grai
pyaw
=hkra
bai
nga
=mat
=ai
#
rai
=na
mare
=ni
=mung
dai
=hku
=i
#
shan
dwi
=a
grai
lu
=s-ai
%
nga
yang
=gaw
#
0
shan
dwi
=kaw
sa
machyu
=na
#
0
dai
=hku
=sha
galaw
sha
=mat
=ai
=da
#
story-title
=TOP
orphan-child
3DU
grandmother
=GEN
story
say
COP
#
long.ago
once
one
=LOC
=HS
well
village
one
one
=LOC
=then
well
orphan-child
both
grandmother
two
live
=DECL
=HS
#
3DU
grandmother
that
man-man
COP
man
COP
=DECL
=HS
#
COP
=SEQ
=then
3DU
grandmother
=TOP
be.poor
=also
very
be.poor
=DECL
#
COP
when
=then
person
=PL
=GEN
like
well
appearance-color
=also
NEG-be.beautiful
=DECL
=SFP
#
skin
=also
be.black-RED
that
=like
COP
=SEQ
#
appearance-color
=also
NEG-be.beautiful
=DECL
#
0
INTJ
thus
COP
knowledge
=also
NEG-know
=DECL
COP
#
that
two
3DU
grandmother
two
live
=DECL
=HS
#
village
whole
=TOP
3DU
grandmother
=ACC
too.much
=also
NEG-be.willing
befriend
=take
=DECL
=SFP
#
3DU
grandmother
what
=also
NEG-be.able
#
0
be.beautiful
=also
NEG-be.beautiful
when
=then
#
0
who
=also
too.much
NEG-be.willing
befriend
=take
=DECL
COP
=SEQ
#
other
child
=PL
=also
that
man
=ACC
very
=also
tease
=PL
=DECL
=HS
#
one-day
one
=then
=HS
that
village
=LOC
=GEN
man
that
man
=COM
3PL
youth
=PL
=TOP
=SFP
#
0
fish
go
catch
=IRR
%
prepare
=DECL
=HS
#
#
0
fish
go
catch
=IRR
%
0
prepare
=SEQ
#
0
pass
=VEN
when
#
that
child
=TOP
friend
=PL
=COM
very
play
=DESID
=DECL
#
0
child
COP
say
when
=TOP
#
0
very
play
=DESID
=DECL
COP
because
#
3SG
=TOP
that
child
#
man
=PL
pass
=VEN
%
see
=SEQ
=then
#
2PL
where
go
=IRR
=Q
#
0
say
when
=then
#
0
fish
catch
go
=IRR
#
0
say
when
#
0
fish
catch
go
=IRR
#
0
QUOT
say
when
=then
#
3SG
=TOP
#
0
1SG
=also
Q
be.OK
follow
=IRR
=Q
%
say
when
#
0
0
follow
=HORT
=SFP
#
0
go
=HORT
=SFP
#
0
say
=SEQ
#
0
that
=like
say
when
=then
#
child
that
=TOP
house
=ALL
run-RED
=SEQ
=then
#
KIN-grandmother
1SG
fish
catch
go
=IRR
=SFP
#
0
QUOT
say
=DECL
#
0
INTJ
child
=SFP
who
=PL
=COM
go
=IRR
=Q
#
0
say
=SEQ
#
0
well
over.there
village
=LOC
=GEN
friend
=PL
=COM
go
=IRR
#
0
ma
=SFP
1DU
grandmother
=PL
=GEN
situation
=TOP
know
=DECL.NMLZ
NEG-COP
=SFP
#
person
=PL
=TOP
1DU
grandmother
=PL
=ACC
ADV-be.beautiful
COP
befriend
=take
=IRR.NMLZ
NEG-COP
#
0
PROH
go
#
0
QUOT
say
when
=then
#
3SG
=TOP
#
0
KIN-grandmother
3PL
=PL
be.well
=ADV
=only
befriend
=take
=DECL
=SFP
#
1SG
go
=IRR
=SFP
#
0
say
=SEQ
=then
#
INTJ
INTJ
INTJ
2SG
look
=SEQ
#
#
0
ADV-be.beautiful
COP
=SEQ
person
=PL
tease
=VEN
when
=also
%
0
answer
PROH
reply
=SFP
#
0
ADV-be.beautiful
COP
=SEQ
again
return
=IMP
=SFP
#
0
QUOT
say
=DECL
#
INTJ
be.OK
=CSM-DECL
#
0
say
=SEQ
=then
#
0
3SG
=TOP
follow-follow
=COMPL
=VEN
when
=then
#
0
0
follow-follow
=COMPL
=VEN
=DECL
when
#
0
daytime
fish
=PL
river
=PL
close
=SEQ
#
0
fish
scoop
scoop
scoop
LV
#
0
0
3SG
=ACC
with.total.effort
scoop
=CAUS
=DECL
#
0
0
scoop
scoop
scoop
COP
when
#
#
water
dry.up
=VEN
side
%
=ALL
=then
that
=LOC
=GEN
child
=LOC
=GEN
one
one
=TOP
say
=DECL
#
INTJ
2SG
forest
=ALL
over.there
=LOC
=GEN
well
#
bamboo-shell
NEG-be.attached
=DECL.NMLZ
%
bamboo
go
cut
=VEN
=IMP
#
0
QUOT
say
=away
when
=then
#
0
shell
NEG-be.attached
=DECL.NMLZ
bamboo
go
cut
=VEN
=IMP
#
0
say
when
=then
#
that
child
that
=TOP
#
INTJ
be.OK
=CSM-DECL
%
say
=SEQ
=then
#
0
sword
take
=SEQ
=then
#
0
bamboo
go
cut
go
#
where
=LOC
cut
=but
be.attached
=CONT-CONT
#
#
0
0
where
=LOC
cut
=but
%
0
bamboo
=LOC
be.attached
=CONT-CONT
when
=then
#
3SG
=TOP
#
0
NEG-be
%
say
#
#
0
with.total.effort
forest
whole
how.much
cut
=but
%
=only
0
still
be.attached
=CONT-CONT
when
=then
#
3SG
=TOP
after-end
=TOP
3SG
=TOP
#
0
know
=away
=CSM-DECL
=SFP
#
how
=like
COP
when
COP
#
0
say
=then
#
0
that
one
one
cut
=VEN
LV
=SEQ
#
0
return
LV
=then
#
that
=PL
=TOP
fish
=PL
=ACC
all
pick
=take
LV
#
0
return
=COMPL
=DECL
#
COP
=SEQ
=then
3PL
=TOP
this
fish
scoop
=take
=finish
=DECL
after
=LOC
=then
#
0
water
again
open
put
=away
=DECL
that
then
=then
#
#
3PL
=PL
fish
catch
=DECL
when
%
0
this
fish
be.small-RED-ADV-very
=ACC
=TOP
NEG-la
=DECL
=SFP
#
that
=PL
=TOP
mud
=LOC
be.intoxicated
=SEQ
#
0
die
=COMPL
=DECL
=SFP
#
0
that
COP
=SEQ
=then
be
=SEQ
#
this
water
above
=LOC
that
=PL
=only
float
=CONT-CONT
when
=then
#
0
#
0
water
be.dirty
=DECL
%
above
=LOC
float
=CONT-CONTtaw
when
=then
#
3SG
=TOP
that
=PL
=ACC
pick
=take
=SEQ
=then
#
0
0
that
bamboo
#
0
3SG
take
=VEN
=DECL
%
bamboo-bottle
=LOC
put
put
put
COP
=SEQ
=then
#
0
#
0
water
beside
=LOC
sprout
=CONT
=DECL.NMLZ
%
leaf
one
one
that
cork
bamboo
that
=LOC
cork
LV
=SEQ
=then
#
0
0
carry
=VEN
=DECL
#
0
0
carry
=VEN
=SEQ
=then
#
0
house
=LOC
arrive
when
=then
#
KIN-grandmother
1SG
today
fish
this
=only
take
=VEN
=DECL
#
0
say
=SEQ
#
0
3SG
=TOP
thus
=like
open
=CON
=away
=DECL
when
=then
#
fish
=PL
all
=until
again
alive
=CONT-CONT
=DECL
=HS
#
fish
=PL
=TOP
fish-small
=PL
=TOP
this
=like
flit
=CONT-CONT
water
inside
=LOC
#
0
0
water
=also
put
=RES
=SFP
#
that
=like
COP
all
again
alive
=CONT-CONT
LV
when
=then
#
3SG
=TOP
again
be.surprised
=COMPL
=DECL
#
that
=LOC
=ABL
=then
#
KIN-grandmother
1SG
just.now
=only
COP
when
fish
this
=PL
all
=until
die
=CONT
=CSM-DECL
#
#
0
now
what
=ABL
alive
=CONT-CONT
=Q
%
0
NEG-know
#
0
say
=SEQ
=then
#
COP
=SEQ
=then
well
3SG
=GEN
KIN-grandmother
=TOP
that
leaf
#
0
3SG
cork
=VEN
=DECL.NMLZ
%
leaf
that
=ACC
look
=DECL
=HS
#
that
leaf
that
=TOP
well
medicine-alive-medicine-NC
=SFP
#
0
that
COP
=CONT-CONT
=DECL
LV
when
=then
#
that
child
that
=TOP
3SG.GEN
grandmother
=TOP
=SFP
#
child
=SFP
#
this
fish
this
alive
=DECL.NMLZ
%
=TOP
other
NEG-COP
#
0
this
leaf
=GEN
because
COP
#
child
2SG
#
0
this
leaf
this
still
sprout
=DECL.NMLZ
%
place
Q
still
remember
=DECL
=Q
%
say
when
#
0
0
KIN-grandmother
NEG-remember
=CSM-DECL
#
#
0
1SG
where
=LOC
=ABL
cut
take
=DECL.NMLZ
%
1SG
NEG-remember
=CSM-DECL
#
that
then
=then
3SG.GEN
grandmother
=TOP
that
leaf
that
=ACC
=then
shelf
above
=LOC
CAUS-be.dried
=RES
=DECL
#
0
0
shelf
above
=LOC
CAUS-be.dried
=RES
=SEQ
=then
#
0
0
that
=like
place
=RES
when
=then
#
one-day
one
=then
child
that
=TOP
over.there
village
outside
=ALL
wood
pick
go
=DECL
#
0
wood
pick
go
that
=LOC
=then
#
well
dog
one
one
person
=PL
#
0
die
=COMPL
=SEQ
#
go
throw.away
=RES
=DECL
=SFP
=SFP
#
thus
when
=then
3SG
=TOP
dog
that
see
LV
=SEQ
=then
#
0
3SG
=TOP
like
LV
=SEQ
=then
#
3SG
=TOP
#
0
3SG.GEN
grandmother
CAUS-be.dried
=RES
=DECL.NMLZ
%
leaf
that
return
take
=SEQ
=then
#
0
0
dog
=GEN
mouth
=LOC
put
=RES
=BEN
=SEQ
=then
#
dog
that
=TOP
alive
=VEN
=DECL
#
dog
that
=TOP
alive
=VEN
=SEQ
=then
#
3SG
=TOP
dog
that
=ACC
lead
=VEN
LV
=then
#
dog
that
=ACC
lead
=VEN
=SEQ
=then
#
3DU
grandmother
=TOP
dog
that
=also
get
=COMPL
=CSM-DECL
#
0
COP
when
dog
that
=COM
friend
become
=SEQ
#
0
0
play
=SEQ
=then
#
dog
that
=TOP
#
child
that
where
go
when
=also
#
0
3SG
follow-follow
=DECL
COP
=SEQ
#
0
dog
=COM
friend
become
=SEQ
#
0
live
=CONT-CONT
=DECL
=HS
#
one-day
one
=TOP
child
that
wood
again
pick
go
=DECL
=HS
#
0
dog
=COM
together
wood
pick
go
=SEQ
=then
#
dog
that
=TOP
=then
tree
big
root
one
one
=LOC
with.total.effort
that
=LOC
day
whole
bark
=CONT
=DECL
=HS
#
0
that
=LOC
=only
look
LV
=SEQ
=then
#
0
bark
=CONT-CONT
#
0
bark
=then
bark
bark
=then
bark
LV
when
=then
#
that
child
that
=TOP
be.surprised
=COMPL
=DECL
#
0
what
=ABL
what
=ABL
bark
=DECL
=Q
#
0
say
when
#
dog
that
=TOP
language
=but
NEG-know
=CONT
=SFP
#
0
that
say
=then
#
0
that
=LOC
=only
look
SEQ
#
0
bark
=CONT-CONT
=then
#
3SG
=TOP
#
what
=TOP
COP
=Q
%
say
=SEQ
=then
#
0
3SG
=TOP
dig
=CON
=DECL
#
0
0
dig
=CON
#
#
3SG
carry
go
=DECL
#
#
0
wood
pick
=IRR
in.order
%
0
0
carry
go
=DECL.NMLZ
%
COUP-goods
=COM
tear
=CON
dig
=CON
dig
=CON
LV
when
#
after
=LOC
=TOP
that
=LOC
=then
price
show
=DECL
goods
one
one
=TOP
very
shine
=DECL
one
one
=TOP
=then
land
=LOC
#
0
3SG
dig
=away
=DECL
=COM
=TOP
=then
%
thus
=like
shine
come.out
=VEN
=DECL
=HS
#
0
shine
come.out
=VEN
when
=then
#
0
3SG
again
dig
dig
dig
dig
dig
LV
when
=then
#
that
=LOC
long.ago
one
=only
COP
=DECL
=SFP
#
very
shine
=DECL.NMLZ
that
=TOP
=then
very
shine
LV
=SEQ
=SFP
#
#
fire-burn
burn
=DECL
like
%
=even
0
become
=COMPL
=DECL
=HS
#
0
COP
=SEQ
3SG
=TOP
again
cover
=away
=SEQ
=then
#
3SG
=TOP
well
day
3SG
=TOP
food
well
day-food
=GEN
in.order
say
=SEQ
=then
#
#
0
0
cook
eat
=IRR
in.order
%
this
pumpkin-fruit
be.ripe
=DECL
pumpkin-fruit
one
be.along
=VEN
=DECL
=SFP
#
COP
=SEQ
=then
3SG
=TOP
pumpkin-fruit
=ACC
that
=LOC
break
=SEQ
=then
#
0
inside
=GEN
that
be.ripe
=DECL
COP
nga
inside
=GEN
seed
=PL
that
=PL
=ACC
take
=away
=SEQ
=then
#
0
0
that
pumpkin-seed
=GEN
inside
that
=LOC
put
=SEQ
=then
#
0
3SG
=TOP
thus
=like
again
cover
=SEQ
#
0
0
take
=VEN
=DECL
#
0
0
that
=LOC
cover
=SEQ
#
0
0
take
=VEN
when
=then
#
0
3SG.GEN
grandmother
=ACC
return
say
=DECL
=HS
#
KIN-grandmother
1SG
this
get
=VEN
=DECL
#
0
this
=ACC
how
=like
do
=need
=IRR
=Q
#
0
say
#
INTJ
child
=SFP
this
=TOP
very
price
show
=DECL
kind
=then
COP
=SFP
#
1DU
grandmother
=PL
now
very
be.rich
=CSM-IRR
#
finish
=SEQ
=also
1DU
grandmother
=PL
very
=also
be.careful
=need
=CSM-DECL
#
person
=PL
1DU
grandmother
=ACC
be.jealous
=CONT
=IRR
=may
=DECL
#
0
say
when
=then
3SG
=TOP
#
2SG
this
=ACC
over.there
#
king
=PL
live
=DECL
%
=ALL
go
sell
=IMP
=SFP
#
thus
=SEQ
3SG
=TOP
child
=also
to.where
NEG-go
=EXP
COP
say
=TOP
#
0
what
NEG-know
=DECL
=SFP
#
grandfather
3SG
=GEN
grandmother
=only
experience
be
=DECL
=SFP
=SFP
#
that
because
3SG
=TOP
#
2SG
that
that
=like
that
=like
that
=like
COP
=SEQ
go
go
=SEQ
#
0
that
king-circle
=ALL
arrive
=until
go
=IMP
=SFP
#
that
then
3PL
=PL
2SG
=ACC
welcome
=take
=IRR
=may
=DECL
#
0
that
=like
say
=DECL
that
then
=then
#
that
child
that
=TOP
#
COP
=CSM-DECL
%
say
=SEQ
=then
#
0
pumpkin
=also
that
=LOC
put
=SEQ
#
0
3SG.GEN
grandmother
=also
bless
=away
=BEN
=DECL
=COM
#
COP
=SEQ
3SG
=TOP
journey-way
walk
=COMPL
=VEN
=SEQ
#
0
walk
walk
walk
LV
=then
#
over.there
road
=LOC
road
nearby
=ALL
=also
journey-road
very
be.far
=IRR
COP
=CONT
=DECL
#
that
when
=then
well
other
trader-man
=PL
=also
very
be
=DECL
#
trader-man
=PL
=TOP
this
=like
be
#
trade-salt
trade
this.and.that
=PL
very
be
=DECL
=HS
#
that
=LOC
=then
3PL
=TOP
road
=LOC
=also
sleep
=need
=DECL
COP
#
night
one
arrive
when
=then
#
that
trader-man
=PL
=TOP
food
NEG-get
=DECL
#
3PL
food
NEG-get
when
=then
#
0
what
cook
eat
=IRR
=Q
#
0
say
when
=then
#
that
child
that
pumpkin-fruit
have
=CONT-CONT
COP
#
over.there
trader-man
=PL
=TOP
#
0
pumpkin-fruit
that
cook
eat
=HORT
%
say
=CON
=DECL
=HS
#
that
then
child
that
=TOP
#
0
0
NEG-cook
eat
=DECL
#
this
NEG-be.OK
cook
eat
=DECL
%
say
when
#
that
=PL
=TOP
with.total.effort
be.aroused.to.anger
=VEN
=CSM-DECL
#
0
0
how
COP
=SEQ
=but
#
0
food
carry
=CONT
=SEQ
=but
%
NEG-be.OK
cook
eat
=DECL
=SFP
#
0
0
#
0
what
do
=IRR
in.order
%
carry
walk
=DECL
#
0
say
=SEQ
=then
#
0
well
3SG.GEN
=GEN
that
=CONTR
rob
take
=SEQ
=then
#
0
#
0
1PL
NEG-be.OK
eat
=DECL.NMLZ
%
thing
=TOP
throw.away
=away
=HORT
#
0
say
=SEQ
=then
#
0
0
take
=SEQ
#
0
0
throw.away
=away
=BEN
=DECL
#
0
0
throw.away
=away
=BEN
=SEQ
=then
#
0
0
together
hold
=RES
=SEQ
=then
#
0
0
throw.away
=away
=BEN
=SEQ
=then
#
child
that
=TOP
cry
=SEQ
=then
#
that
=like
3SG
=TOP
cry
=SEQ
=then
#
0
water
beside
=LOC
=only
sit
=SEQ
=then
#
3SG
=TOP
sky
=ALL
sky
=ALL
that
=like
=SFP
#
0
God-man
=SFP
here
look
=BEN
=IMP
=SFP
#
1SG
=ACC
this
=like
happen
=CONT-CONT
=DECL
#
1SG
that
=ACC
KIN-grandmother
=also
very
say
shamat
very
be.glad
=DECL
=COM
LV
=SEQ
#
0
1SG
=ACC
this
=ALL
go
=away
=DECL
#
0
0
now
throw.away
=away
=BEN
=CSM-DECL
sky
=SFP
#
0
say
=SEQ
#
#
0
that
=like
=SFP
that
=like
say
=CONT-CONT
=DECL
when
=then
%
that
pumpkin-fruit
that
=TOP
=then
again
float
=VEN
=DECL
=HS
#
again
float
=VEN
=DECL
#
3SG
=TOP
water
swim
=SEQ
#
0
0
again
go
take
=SEQ
=then
#
0
again
swim
=SEQ
#
0
0
go
take
=SEQ
=then
#
0
again
walk
continue
walk
=COMPL
=VEN
LV
when
=then
#
after
=LOC
3SG
=TOP
king-circle
=LOC
arrive
LV
when
=then
#
0
that
king
=LOC
=GEN
well
door
defend
=DECL
=PL
=SFP
leader
like.that
=PL
see
=SEQ
=then
#
2SG
what
who
=COM
meet
=DESID
=DECL
=Q
#
0
say
#
1SG
king
=COM
meet
=DESID
=DECL
#
0
QUOT
say
when
#
0
3PL
=PL
king
place
=ALL
return
send
=BEN
=SEQ
=then
#
3SG
=TOP
king-circle
=LOC
arrive
LV
=SEQ
#
#
0
3SG.GEN
=GEN
pumpkin-fruit
=ACC
open
=away
when
=very
%
king-circle
whole
shine
be.beautiful
=CONT
that
when
=then
#
0
very
shine
be.beautiful
when
=then
#
that
king-circle
=PL
=TOP
well
very
be.surprised
=COMPL
=SEQ
=then
#
0
0
very
=also
like
=COMPL
=DECL
=SFP
#
child
2SG
this
where
=LOC
=ABL
take
=VEN
=DECL
=Q
#
0
say
when
#
0
0
that
=like
take
=VEN
=DECL
COP
#
0
say
#
0
who
=also
NEG-believe
=DECL
=SFP
#
0
who
=also
NEG-believe
when
=then
#
INTJ
COP
=CSM-DECL
#
#
0
2SG
where
=like
=SEQ
one
take
=VEN
=DECL
but
%
this
=TOP
1PL
=PL
=COM
=then
be.worth
=DECL
=SFP
#
child
#
2SG
=also
2SG
how.much
about
need
when
%
1PL
=PL
2SG
=ACC
how.much
give
=IRR
#
2SG
how.much
need
=DECL
=Q
#
0
0
say
=IMP
#
0
say
when
=then
#
0
child
that
=TOP
#
0
how.much
need
=DECL
COP
%
say
when
=also
#
3SG
=also
what
=also
NEG-know
=DECL
=SFP
#
3SG
=TOP
village
=LOC
=only
#
0
what
=also
NEG-know
=DECL
%
live
=VEN
=DECL
COP
because
=TOP
#
0
what
need
=DECL
#
0
QUOT
say
=SEQ
=also
#
3SG
what
=also
NEG-know
=DECL
#
0
but
#
0
3SG
need
=DECL.NMLZ
%
=TOP
#
0
0
very
be.many
=until
need
=DECL.NMLZ
%
=ACC
=only
know
=CONT-CONT
=DECL
#
that
when
=then
3SG
=TOP
head
=only
comb-scratch
=SEQ
=then
#
0
head
=only
scratch
=SEQ
=only
#
0
be
=CONT-CONT
when
=then
#
#
0
0
after
=LOC
well
how.much
ask
but
%
0
what
=also
NEG-say
#
0
head
=only
scratch
=CONT-CONT
when
=then
#
that
king
=TOP
3SG.GEN
=GEN
well
prophet
=PL
=SFP
=SFP
well
knowledge
knowledge-elder
=PL
=ACC
ask
=DECL
#
2PL
child
=ACC
3SG.GEN
=GEN
appearance
=ACC
look
=SEQ
#
0
1SG
=ACC
price
decide
=BEN
=IMP
#
#
1SG
3SG
=ACC
how.much
give
=IRR
%
=also
1SG
NEG-know
=CONT-CONT
=DECL
#
0
3SG
=also
NEG-say
agree
when
=TOP
#
0
0
1SG
=also
NEG-be.able
give
=CONT-CONT
=DECL
#
2PL
=also
well
#
0
how.much
need
=DECL
say
%
=ACC
2PL
3SG
=ACC
look
=SEQ
give
=BEN
=IMP
#
0
say
when
=then
#
that
3SG.GEN
=GEN
knowledge-general
one
one
man
=TOP
say
=DECL
#
king-man
3SG
=TOP
3SG
today
whole
head
=only
scratch
=CONT-CONT
=DECL
=SFP
#
3SG
=TOP
3SG
=GEN
hair
=LOC
#
0
3SG.GEN
=GEN
head
=LOC
grow
=DECL.NMLZ
%
hair
=about
need
=CONT
=DECL
#
0
QUOT
say
=DECL
when
=TOP
#
#
#
0
0
head
=LOC
grow
=DECL.NMLZ
%
hair
=about
say
when
%
=TOP
0
0
count
NEG-be.able
=CSM-DECL
=SFP
=SFP
#
0
very
be.many
=until
get
=CSM-DECL
#
0
say
when
=then
#
0
COP
=SEQ
=then
3SG
=TOP
that
=ACC
=then
3PL
king-circle
=LOC
=GEN
=PL
EMPH
this
=like
return
send
=SEQ
=then
#
0
INTJ
well
cymbal
=COM
drum
=PL
=COM
make.a.noise
=SEQ
#
0
road
straight
that
=like
stand.in.line
LV
=SEQ
=then
#
0
return
=DECL
=HS
#
0
COP
=SEQ
=then
over.there
village
=LOC
arrive
=then
#
that
day
=TOP
3SG
=GEN
KIN-grandmother
=TOP
3PL
=GEN
old.woman
some
one
=COM
=also
together
be
=happen.to
=CONT
=DECL
=HS
#
then
=then
village
outside
=ALL
=then
ONOM-RED
that
=like
=PL
be.noisy
very
be.noisy
=SFP
thus
be
=then
#
that
old.woman
=TOP
=SFP
#
0
1SG.GEN
grandson-man
COP
=CSM-DECL
%
QUOT
say
=away
=DECL
#
0
that
=PL
=TOP
laugh
=RES
=BEN
=DECL
=HS
#
2SG.GEN
=GEN
2SG.GEN
=GEN
grandson-man
how
=like
=SEQ
that
=like
do
=IRR
=Q
#
0
QUOT
say
when
#
COP
=DECL
that
1SG.GEN
grandson
COP
=DECL
#
0
say
=then
#
3PL
=PL
=TOP
2SG
=TOP
very
that
kind
COP
=then
COP
=CONT
=then
#
0
1SG
=GEN
1SG
=GEN
grandson
COP
=DECL
#
really
EMPH
COP
=DECL
#
0
say
when
#
NEG-can
happen
=DECL
#
2SG.GEN
grandson
=then
COP
go
when
=TOP
#
one
one
=TOP
word
speak
=away
=DECL
=SFP
#
#
0
2SG.GEN
grandson
=then
COP
CSM-when
=TOP
%
1PL
=PL
village
whole
2DU
grandmother
=GEN
servant
servant
servant
only
become
=CSM-IRR
#
0
2SG.GEN
grandson
=then
COP
=CSM-DECL
=SFP
#
0
QUOT
=SEQ
language
imitate
=away
=DECL
#
that
=then
well
well
how.long
NEG-spend
when
#
3SG
=GEN
grandson
=TOP
=SFP
gold
=COM
what
=COM
COP
=SEQ
again
return
=then
#
3DU
grandmother
=also
very
be.happy
=until
again
live
=COMPL
=DECL
#
COP
=SEQ
village
=PL
=also
that
=like
=SFP
#
3DU
grandmother
=GEN
very
get
=CSM-DECL
%
say
when
=TOP
#
0
3DU
grandmother
=LOC
go
cling.to
=SEQ
#
0
that
=like
=only
do
eat
=COMPL
=DECL
=HS
#nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
##
np:other
np:other
rn_qfr
=rn
=other
other
np:l
rn_qfr
rn_qfr
=rn
=other
other
ln_np.h
ln_qfr
np.h:s
rn_qfr
v:pred
=rv
=other
##
nc
nc_np.h
dem_pro.h:s
nc
nc
np.h:pred
cop
=rv
=other
##
other
=other
=other
ln_pro.h
np.h:s
=other
lv
=other
other
v:pred
=rv
##neg
other
other
=other
ln_np.h:poss
=ln
=ln
np:other
other
np:s
=other
v:pred
=rv
=other
##
np:s
=other
v:pred
dem_pro:other
=rn
other
=other
##neg
np:s
=other
v:pred
=rv
##neg
0.h:a
other
other
other
np:p
=other
v:pred
=rv
other
##
nc
nc
ln_pro.h
np.h:s
rn_qfr
v:pred
=rv
=other
##neg
np.h:a
rn_qfr
=other
ln_pro
np.h:p
=rn
other
=other
lv
v:pred
=aux
=rv
=other
##neg
ln_pro
np.h:a
np:p
=other
v:pred
##neg
0.h:s
lv
=lv
v:pred
other
=other
##neg
0.h:p
np.h:a
=other
other
lv
v:pred
=aux
=rv
other
=other
##
ln_adj
np.h:a
=rn
=other
ln_dem
np.h:p
=rn
other
=other
v:pred
=aux
=rv
=other
##
np:other
rn_qfr
=other
=other
ln_dem
ln_np
=ln
=ln
nc_np.h
ln_dem
ln_np.h
=ln
ln_pro
np.h:a
=rn
=other
=other
#cc:p
0.h:a
np:p
lv
vother:pred
=aux
%
v:pred
=rv
=other
##
#cc:p
0.h:a
np:p
lv
vother:pred
=aux
%
0.h:a
v:pred
=other
##
0.h:s
v:pred
=aux
other
##
ln_dem
np.h:s
=other
np.h:obl
=rn
=rn
other
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s
np.h:pred
cop
other
other
=other
##
0.h:s
other
v:pred
=aux
=rv
other
other
##
pro.h:dt_a
=other
ln_dem
np.h:a
#cc:p
np.h:s
=rn
v:pred
=aux
%
v:pred
=other
=other
##ds
pro.2:s
np:g
v:pred
=aux
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
other
=other
##ds
0.1:a
np:p
lv
v:pred
=aux
##
0.h:s_ds
v:pred
other
##ds
0.1:a
np:p
lv
v:pred
=aux
##
0.h:s_ds
other
v:pred
other
=other
##
np.h:s_ds
=other
##ds
0.2:p
pro.1:a
=other
other
lv
v:pred
=aux
=other
%
v:pred
other
##ds
0.2:a
0.1:p
v:pred
=rv
=other
##ds
0.1:s
v:pred
=rv
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
##
0.h:s
dem_pro:other
=rn
v:pred
other
=other
##
np.h:s
rn_dem
=other
np:g
=rn
v:pred
=other
=other
##ds
np.h:voc
pro.1:a
np:p
lv
v:pred
=aux
=other
##
0.h:s_ds
other
v:pred
=rv
##ds
0.2:s
other
np.h:voc
=other
np.h:obl
=rn
=rn
v:pred
=aux
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
##ds
0.1:s
other
ln_dem
ln_np
=ln
=ln
np.h:obl
=rn
=rn
v:pred
=aux
##ds
0.2:a
np.h:voc
=other
ln_pro
ln_np.h:poss
=ln
=ln
np:p
=other
v:pred
=rv
other
=other
##ds.neg
np.h:a
=rn
=other
ln_pro
np.h:p
=rn
=other
other
other
v:pred
=aux
=aux
other
##ds
0.2:s
other
v:pred
##
0.h:s_ds
other
v:pred
other
=other
##
pro.h:s_ds
=other
##ds
0.1:p
np.h:voc
pro.h:s
=rn
other
=other
=other
v:pred
=aux
=rv
=other
##ds
pro.h:s
v:pred
=aux
=other
##
0.1:s_ds
v:pred
=other
=other
##ds
other
other
other
pro.2:s
v:pred
=other
##ds
#ds_ac
0.2:p
other
other
=other
np.h:a
=rn
v:pred
=aux
other
=other
%
0.2:a
np:p
other
v:pred
=other
##ds
0.2:s
other
other
=other
other
v:pred
=rv
=other
##
0.h:s_ds
other
v:pred
=rv
##ds
other
v:pred
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
=other
##
0.h:p
pro.h:a
=other
v:pred
=aux
=aux
other
=other
##
0.h:a
0.h:p
v:pred
=aux
=aux
=rv
other
##
0.h:a
other
nc
nc
np:p
=rn
v:pred
=other
##
0.h:a
np:p
nc
nc
v:pred
other
##
0.h:a
0:p2
pro.h:p
=rn
other
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:a
0:p
nc
nc
v:pred
other
other
##
#ac
np:s
v:pred
=aux
np:other
%
=rn
=other
ln_dem
=ln
=ln
ln_np.h
=ln
=ln
np.h:s_ds
rn_qfr
=other
v:pred
=rv
##ds
other
pro.2:a
np:g
=rn
ln_dem_pro
=ln
=ln
nc
#ds_rc.neg
np:s
v:pred
=rv
%
np:p
lv
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s_ds
other
v:pred
=other
other
=other
#nc
nc_0.h
nc
nc
nc
nc_np
nc
nc
nc
nc
##ds
0.h:s_ds
v:pred
other
=other
##
ln_dem
np.h:dt_s
dem_pro.h:s_ds
=other
##ds
other
v:pred
=rv
%
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
np:p
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
np:p
lv
lv
v:pred
#nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
##
#ac
0.h:a
0:p
np:l
=rn
v:pred
=other
%
0:s
np:l
=rn
v:pred
=aux
other
=other
##
pro.h:s_ds
=other
##ds.neg
0:s
v:pred
%
v:pred
##
#ac
0.h:a
other
np:p
other
other
v:pred
=other
%
=other
0:s
other
v:pred
=aux
other
=other
##
nc_pro.h
nc
other
=other
pro.h:s_ds
=other
##ds
0.1:s
v:pred
=aux
=rv
=other
##nc
nc
nc
nc
nc
nc
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
##
0.h:a
ln_dem
np:p
rn_qfr
v:pred
=aux
other
=other
##
0.h:s
v:pred
other
=other
##
dem_pro.h:a
=rn
=other
np:p
=rn
=rn
other
v:pred
=aux
other
##
0.h:s
v:pred
=aux
=rv
##
other
=other
=other
pro.h:a
=other
ln_dem
np:p
v:pred
=aux
=aux
=rv
other
=rn
=other
##
0.h:a
np:p
other
lv
v:pred
=aux
=rv
ln_dem
np:other
=other
##neg
#ac
np.h:a
=rn
np:p
v:pred
=aux
other
%
0.h:a
ln_dem
np:p
rn_adj
=rn
=other
v:pred
=rv
=other
##
dem_pro:s
=rn
=other
np:l
=rn
v:pred
=other
##
0:s
v:pred
=aux
=rv
=other
##
0:s
dem_pro:other
other
=other
=other
v:pred
=other
##
ln_dem
ln_np
np:l
=rn
dem_pro:s
=rn
=other
v:pred
=aux
other
=other
##
0:s
#rc
rel_f0:s
np:other
v:pred
=rv
%
np:l
=rn
v:pred
=aux
other
=other
##
pro.h:a
=other
dem_pro:p
=rn
=rn
v:pred
=aux
=other
=other
##
0.h:a
0:p
nc
nc_np
#rc
rel_f0:p
pro.h:a
v:pred
=aux
=rv
%
np:g
=rn
nc
nc
v:pred
other
=other
=other
##
0.h:a
#rc
rel_f0:s
ln_np
np:l
=rn
v:pred
=aux
=rv
%
np:p
rn_qfr
rn_qfr
nc
nc
np:g
rn_dem
=rn
v:pred
other
=other
=other
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
=other
=other
##
0.h:s
np:g
=rn
v:pred
other
=other
##ds
np.h:voc
pro.1:a
np:other
np:p
rn_dem
=other
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
##
0:p
pro.h:a
=other
other
=rn
v:pred
=aux
=aux
=rv
other
=other
##
np:s
=rn
other
=other
other
v:pred
=aux
=rv
=other
##
nc_np
nc
nc
np:s
=rn
=other
dem_pro:other
=rn
v:pred
=aux
ln_np
np:l
=rn
##
0.h:a
0:g
np:p
=other
v:pred
=aux
=other
##
dem_pro:obl
=rn
other
np:s
other
v:pred
=aux
other
other
=other
##
pro.h:s
=other
other
v:pred
=aux
=rv
##
dem_pro:obl
=rn
=rn
=other
##ds
np.h:voc
nc_pro.1
other
=other
other
other
np:s
rn_np
=rn
other
=other
v:pred
=aux
=rv
##ds.neg
#ds_cc:p
0:s
other
np:other
=rn
v:pred
=aux
=other
%
0.1:a
v:pred
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
=other
##
other
=other
=other
other
ln_pro.h:poss
=ln
np.h:a
=other
nc
nc_np
#rc
rel_f0:p
pro.h:a
v:pred
=aux
=rv
%
np:p
rn_dem
=rn
v:pred
=rv
=other
##
ln_dem
np:dt_s
dem_pro:s
=other
other
np:pred
=other
##
0:s
dem_pro:pred
cop
=aux
=rv
other
other
=other
##
nc
nc_np.h:dt
nc
nc
ln_pro.h:poss
np.h:s_ds
=other
=other
##ds.neg
np.h:voc
=other
#ds_cc:s
ln_dem
np:dt_s
dem_pro:s
v:pred
=rv
%
=other
np:pred
cop
##ds
0:s
ln_dem
ln_np:poss
=ln
np:pred
cop
##ds
np.h:voc
pro.2:a
#ds_rc
rel_f0:l
ln_dem
np:s
rn_dem
other
v:pred
=rv
%
np:p
other
other
v:pred
=rv
=other
%
v:pred
other
##ds.neg
0.1:a
0:p
np.h:voc
v:pred
=rv
##ds.neg
#ds_cc:p
0:p
pro.1:a
np:l
=rn
=rn
lv
v:pred
=rv
%
pro.1:a
v:pred
=rv
##
ln_dem
np:other
=other
ln_pro.h:poss
np.h:a
=other
ln_dem
np:p
rn_dem
=rn
=other
ln_np
np:l
=rn
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:a
0:p
ln_np
np:l
=rn
v:pred
=aux
=other
=other
##
0.h:a
0:p
dem_pro:other
=rn
v:pred
=aux
other
=other
##
np:other
rn_qfr
=other
np.h:a
rn_dem
=other
ln_dem
ln_np
np:g
=rn
np:p
lv
v:pred
=rv
##
0.h:a
np:p
lv
v:other
dem_pro:l
=rn
=other
##
other
np:dt_p
rn_qfr
rn_qfr
np.h:a
=rn
##
0.h:s
v:pred
=aux
=other
##
lv
v:pred
=aux
=rv
=other
=other
##
other
other
=other
np.h:a
=other
np:p
rn_dem
v:pred
other
=other
=other
##
0:p
pro.h:a
=other
v:pred
other
=other
=other
##
pro.h:a
=other
#rc
rel_f0:p
ln_pro.h:poss
np.h:a
v:pred
=aux
=rv
%
np:p
rn_dem
lv
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
0:p
ln_np:poss
=ln
np:g
=rn
v:pred
=aux
=aux
=other
=other
##
np:s
rn_dem
=other
v:pred
=aux
=rv
##
np:s
rn_dem
=other
v:pred
=aux
=other
=other
##
pro.h:a
=other
np:p
rn_dem
=rn
v:pred
=aux
other
=other
#nc
nc_np
nc
nc
nc
nc
nc
nc
##
ln_pro
np.h:a
=other
np:p
rn_dem
=other
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s
other
other
np:obl
rn_dem
=rn
np.h:pred
cop
=other
##
0.h:s
0:obl
v:pred
=other
=other
##
np:dt_s
rn_dem
=other
#
np.h:s
rn_dem
np:g
v:pred
other
=other
##
0.h:p
pro:a
v:pred
=other
other
=other
##
0.h:s
np:obl
=rn
np.h:pred
cop
=other
##
0.h:s
v:pred
=aux
=rv
=other
##
np:other
rn_qfr
=other
np.h:a
rn_dem
np:p
other
lv
v:pred
=rv
=other
##
0.h:a
np:obl
=rn
other
np:p
lv
v:pred
=other
=other
##
np:s
rn_dem
=other
=other
ln_np
ln_adj
np:g
rn_qfr
rn_qfr
=rn
other
dem_pro:l
=rn
other
rn_qfr
v:pred
=aux
=rv
=other
##
0:s
dem_pro:g
=rn
=other
v:pred
other
=other
=other
##
0:s
v:pred
=aux
##
0:s
nc
nc
nc
lv
=other
v:pred
other
other
=other
##
ln_dem
np.h:s
rn_dem
=other
v:pred
=aux
=rv
##ds
0.2:s
nc
nc
np:other
=rn
v:pred
=rv
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
other
##ds.neg
np:a
rn_dem
=other
np:p
=other
v:pred
=aux
=other
##
0.h:a
dem_pro:p
v:pred
=other
##
0:s
dem_pro:other
=rn
=other
v:pred
other
##
0:s
v:pred
=aux
=other
##
pro.h:s_ds
=other
##ds
np:pred
=other
cop
=other
%
v:pred
=other
=other
##
0:p
pro.h:a
=other
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
##
#nc
nc
nc
nc
nc
#rc
#ac
0.h:a
np:p
v:pred
=aux
other
%
0.h:a
rel_f0:p
lv
v:pred
=rn
%
np:obl
=rn
lv
=aux
nc
nc
v:pred
=aux
other
other
##
np:other
=rn
=other
dem_pro:dt_l
=rn
=other
ln_np
ln_adj
=ln
ln_np
ln_qfr
ln_qfr
=other
other
ln_adj
=ln
np:s
rn_qfr
=other
=other
np:l
=rn
#ac
0:p
pro.h:a
v:pred
=aux
=rv
=other
=other
=other
%
other
=rn
lv
v:pred
=aux
=rv
=other
##
0:s
lv
v:pred
=aux
other
=other
##
0:p
pro.h:a
other
nc
nc
nc
nc
v:pred
other
other
=other
#nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
##
other
np:dt_s
=rn
dem_pro:s
=other
=other
other
v:pred
rv
=other
=other
##
#cc:other
np:s
v:pred
=rv
other
%
=other
0:s
v:pred
=aux
=rv
=other
##
0:p
other
=other
pro.h:a
=other
other
v:pred
=aux
=other
=other
##
nc_pro.h
nc
other
nc
pro.h:s
=other
nc
nc
ln_np
=rn
np:other
v:pred
=other
=other
##
#ac
0.h:a
0:p
lv
v:pred
=rv
other
%
nc
nc_np
ln_adj
=ln
np:s
rn_qfr
v:pred
=aux
=rv
=other
##
other
=other
=other
pro.h:a
=other
np:p
=rn
dem_pro:l
=rn
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
ln_np:l
=ln
np:dt_p
=rn
dem_pro:p
=rn
=rn
v:pred
=aux
=other
=other
##
0.h:a
0:p
ln_dem
ln_np:poss
=ln
np:g
rn_dem
=rn
v:pred
=other
=other
##
0:p
pro.h:a
=other
other
=rn
other
v:pred
=other
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:a
0:p
dem_pro:l
=rn
v:pred
=other
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
other
=other
##
0.h:a
ln_pro.h:poss
np.h:p
=rn
lv
v:pred
=rv
=other
##ds
np.h:voc
pro.1:a
dem_pro:p
v:pred
=aux
=rv
##ds
0.1:a
dem_pro:p
=rn
other
=rn
v:pred
=aux
=other
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
##ds
other
np.h:voc
=other
dem_pro:s
=other
other
ln_np
ln_adj
=ln
np:pred
=other
cop
=other
##ds
ln_pro.1
np.h:s
=rn
other
other
v:pred
=rv
##
other
=other
=other
ln_pro.1
np.h:s
=rn
other
=other
v:pred
=aux
=rv
##ds
np.h:a
=rn
ln_pro.1
np.h:p
=rn
v:pred
=aux
=aux
=aux
=rv
##
0.h:s
v:pred
other
=other
nc
nc
##ds
pro.2:a
dem_pro:p
=rn
other
#ds_cc:g
np.h:s
=rn
v:pred
=rv
%
=rn
lv
v:pred
=rv
=other
##neg
other
=other
nc_pro.h
nc
np.h:s
=other
np:g
v:pred
=aux
other
other
=other
##neg
0.h:a
np:p
v:pred
=rv
=other
##
nc_np.h
ln_pro.h:poss
=ln
np.h:dt
=other
np:s
v:pred
=rv
=other
=other
##
ln_dem
np:other
pro.h:s_ds
=other
##ds
pro.2:s
nc
nc
nc
nc
nc
dem_pro:other
=rn
other
=other
nc
v:pred
=other
##ds
0.2:s
ln_dem
np:g
=rn
other
=other
v:pred
=rv
=other
##ds
ln_dem
np:other
pro.h:a
=rn
pro.2:p
=rn
v:pred
=aux
=aux
=aux
=rv
##ds
0.h:s_ds
dem_pro:other
=rn
v:pred
=rv
ln_dem
np:other
=other
##
ln_dem
np.h:dt_s
dem_pro:s
=other
##ds
v:pred
=other
%
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
np:p
=other
np:g
=rn
v:pred
=other
##
0.h:p
ln_pro.h:poss
np.h:a
=other
v:pred
=other
=aux
=rv
=rn
##
other
=other
pro.h:s
=other
np:other
v:pred
=aux
=aux
=other
##
0.h:s
nc
nc
v:pred
other
=other
##
nc
nc
nc
ln_np
np:l
=rn
=other
np:s
other
v:pred
=aux
other
=aux
=rv
##
ln_dem
np:other
=other
other
ln_adj
np.h:s
=rn
=other
other
v:pred
=rv
##
np.h:s
=rn
=other
dem_pro:other
=rn
v:pred
##
np:s
nc
nc
=rn
other
v:pred
=rv
=other
##
dem_pro:dt
=rn
=other
pro.h:s
=other
np:l
=rn
=other
v:pred
=aux
=rv
other
##
np:s
rn_qfr
v:pred
other
=other
##neg
ln_dem
np.h:a
=rn
=other
np:p
v:pred
=rv
##neg
pro.h:a
np:p
v:pred
other
=other
##ds
0.1:a
np:p
lv
v:pred
=rv
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
other
=other
##
ln_dem
np.h:dt_a
ln_dem
np:p
v:pred
=aux
other
##
ln_dem
np.h:s_ds
=rn
=other
##ds
0.1:a
np:p
rn_dem
lv
v:pred
=rv
%
v:pred
=aux
=rv
=other
##
ln_dem
np:other
np.h:s_ds
rn_dem
=other
##ds.neg
0.1:a
0:p
lv
v:pred
=rv
##ds.neg
dem_pro:s
lv
lv
v:pred
=rv
%
v:pred
other
##
dem_pro.h:s
=rn
=other
other
v:pred
=aux
=rv
##ds.neg
0.2:a
0:p
other
other
=other
=other
#ds_ac
0.2:a
np:p
v:pred
=aux
=other
=other
%
v:pred
lv
v:pred
=rv
=other
##ds
0.2:a
0:p
#ds_ac
0.2:a
np:p
v:pred
=rv
other
%
lv
v:pred
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
other
ln_pro.h:poss
=ln
dem_pro:p
=other
lv
v:pred
=other
=other
##ds
0.1:a
#ds_rc.neg
rel_f0:p
pro.1:a
lv
v:pred
=rv
%
np:p
=other
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
0:p
v:pred
=other
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
=aux
=rv
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
=aux
=other
=other
##
0.h:a
0:p
other
v:pred
=aux
=other
=other
##
0.h:a
0:p
v:pred
=aux
=aux
=other
=other
##
np.h:s
rn_dem
=other
v:pred
=other
=other
##
dem_pro:other
=rn
pro.h:s
=other
v:pred
=other
=other
##
0.h:s
ln_np
np:l
=rn
=other
v:pred
=other
=other
##
pro.h:s_ds
=other
nc_np
nc
np:g
=rn
dem_pro:other
=rn
=other
##ds
0.2:a
np.h:voc
=other
np:p
v:pred
=aux
=rv
=other
##ds
nc_pro.1
nc
dem_pro:other
=rn
v:pred
=aux
=rv
##ds
nc_pro.1
nc
nc
np.h:s
=other
other
nc
nc
other
v:pred
=rv
=other
other
=other
##ds
0.h:a
pro.1:p
=rn
dem_pro:g
=rn
v:pred
=aux
=rv
##ds
0.h:a
0:p
other
v:pred
=aux
=aux
=rv
np:voc
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
##
#ac
0.h:s
nc
nc
nc
dem_pro:other
=rn
v:pred
=aux
=rv
other
=other
%
ln_dem
np:dt_s
dem_pro:s
=other
=other
other
v:pred
=aux
=rv
=other
#nc
nc
nc
nc
nc
##
pro.h:s
=other
np:other
v:pred
=other
##
0.h:a
0:p
other
lv
v:pred
=other
=other
##
0.h:s
other
v:pred
=other
##
0.h:a
0:p
lv
v:pred
=other
=other
##
0.h:s
other
nc
lv
v:pred
=aux
=aux
other
other
=other
##
np:other
=rn
pro.h:s
=other
np:g
=rn
v:pred
other
other
=other
##
0.h:a
ln_dem
ln_np.h
=ln
=ln
nc
ln_np
ln_adj
np.h:p
=rn
=other
nc_np.h
nc
nc
v:pred
=other
=other
##ds
pro.2:s
nc
np.h:obl
=rn
v:pred
=aux
=rv
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
##ds
pro.1:s
np.h:obl
=rn
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s_ds
other
v:pred
other
##
0.h:p
pro.h:a
=rn
ln_np
np:g
=rn
lv
v:pred
=aux
=other
=other
##
pro.h:s
=other
np:g
=rn
v:pred
other
=other
##
#ac
0.h:a
ln_pro.h:poss
=ln
np:p
=rn
v:pred
=aux
other
=other
%
np:s
rn_qfr
lv
v:pred
=aux
ln_dem
np:other
=other
##
0:s
other
lv
v:pred
other
=other
##
ln_dem
np.h:s
=rn
=other
other
other
v:pred
=aux
=other
=other
##
0.h:a
0:p
other
=other
v:pred
=aux
=rv
=other
##ds
np.h:voc
pro.2:a
dem_pro:p
np:l
=rn
=rn
v:pred
=aux
=rv
=other
##
0.h:s_ds
v:pred
other
##ds
0.1:a
0:p
dem_pro:other
=rn
v:pred
=aux
=rv
other
##
0.h:s_ds
v:pred
##neg
0:p
np.h:a
=other
v:pred
=rv
=other
##neg
0:p
np.h:a
=other
v:pred
other
=other
##ds
other
v:pred
=rv
##ds
#ds_ac
0:p
pro.2:a
np:other
=rn
=other
other
v:pred
=aux
=rv
other
%
dem_pro:s
=other
pro.1:obl
=rn
=rn
=other
v:pred
=rv
=other
##ds
np.h:voc
#ds_ac
nc_pro.2
nc
pro.2:a
np:p
rn_adj
v:pred
other
%
pro.1:a
=rn
pro.2:p
=rn
np:p2
v:pred
=other
##ds
pro.2:a
np:p
v:pred
=rv
=other
##ds
0.2:a
0.1:p
v:pred
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
other
=other
##
0.h:s_ds
np.h:dt_a
nc
nc
##ds
0.2:a
np:p
v:pred
=rv
other
%
v:pred
other
=other
##neg
pro.h:a
=other
np:p
=other
v:pred
=rv
=other
##
pro.h:s
=other
np:l
=rn
=other
#ac.neg
0.h:a
np:p
=other
vother
=rv
%
v:pred
=aux
=rv
other
other
=other
##ds
0.2:a
np:p
v:pred
=rv
##
0.h:s_ds
other
v:pred
=other
=other
##neg
pro.h:a
np:p
=other
v:pred
=rv
##
0.h:a
other
#rc:dt_p
rel_f0:p
dem_pro.h:a
v:pred
=rn
%
=other
#rc:p
rel_f0:p
0.h:a
other
other
=other
v:pred
=rn
%
=rn
=other
v:pred
=aux
=rv
##
ln_dem
np:other
=other
pro.h:a
=other
np:p
=other
v:pred
=other
=other
##
0.h:a
np:p
=other
v:pred
=other
=other
##
0.h:s
v:pred
=aux
other
=other
##neg
#ac
0.h:a
0.h:p
np:other
=rn
other
other
v:pred
other
%
0.h:a
np:p
=other
v:pred
##
0.h:a
np:p
=other
v:pred
=aux
other
=other
##
ln_dem
np.h:a
=other
ln_pro.h:poss
=ln
nc
ln_np.h
=ln
=ln
=ln
nc
nc
np.h:p
=rn
=rn
v:pred
=rv
##ds
pro.2:a
nc_np.h
nc
ln_pro.h:poss
=ln
np:p
=rn
v:pred
=other
##ds
0.2:a
pro.1:p
=rn
np:p2
v:pred
=aux
=rv
##ds.neg
#ds_cc:p
pro.1:a
pro.h:p
=rn
np:p2
v:pred
=aux
%
=other
pro.1:a
v:pred
=aux
=rv
##ds.neg
0:p
pro.h:a
=other
lv
v:pred
other
=other
##ds.neg
0.h:p
0:p2
pro.1:a
=other
lv
v:pred
=aux
=rv
##ds
nc_pro.2
nc
nc
#ds_cc:p2
0.h:a
np:p
v:pred
=rv
other
%
=rn
pro.2:a
pro.h:p
=rn
lv
=lv
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
other
=other
##
ln_dem
ln_pro.h:poss
=ln
np.h:s_ds
rn_qfr
rn_qfr
nc_np.h
=other
v:pred
=rv
##ds
np.h:voc
nc_pro.h
nc
pro.h:a
np:other
rn_qfr
np:p
=other
v:pred
=aux
=rv
=other
##ds
pro.h:a
=other
nc_pro.h
nc
nc_np
nc
#ds_rc
rel_f0:s
ln_pro.h:poss
=ln
np:l
=rn
v:pred
=rv
%
np:p
=other
v:pred
=aux
=rv
##
0.h:s_ds
other
v:pred
=rv
other
=other
##neg
#ac
#rc
rel_f0:s
0.h:a
np:l
=rn
v:pred
=rv
%
np:p
=other
v:pred
other
%
=other
0.h:a
0:p
lv
v:pred
=rv
=other
=other
##ds
0.h:a
other
np:p
=rn
v:pred
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
other
=other
##
0.h:p
other
=other
=other
nc_pro.h
nc
nc
nc
nc
pro.h:dt_a
np.h:a
=rn
=rn
=rn
other
dem_pro:other
=rn
lv
v:pred
=other
=other
##
0.h:s
other
other
np:obl
=rn
np:obl
=rn
=rn
v:pred
=rv
##
0.h:s
np:other
other
dem_pro:other
=rn
v:pred
other
=other
=other
##
0.h:s
v:pred
=rv
=other
##
0.h:s
other
=other
=other
ln_dem
np:g
=rn
v:pred
=other
##
ln_dem
np:other
=other
ln_pro.h:poss
=ln
np.h:s
=other
ln_pro.h:poss
=ln
np.h:obl
rn_qfr
rn_qfr
=rn
=other
other
v:pred
=aux
=aux
=rv
=other
##
other
=other
ln_np
np:l
=rn
=other
other
dem_pro:s
=rn
=rn
nc
other
v:pred
=other
other
other
=other
##
ln_dem
np.h:s_ds
=other
=other
##ds
0.h:s
ln_pro.1:poss
np.h:pred
cop
=rv
%
other
v:pred
=other
=rv
##
0.h:p
dem_pro.h:a
=rn
=other
v:pred
=aux
=aux
=rn
=other
##ds
nc_pro.2
nc
ln_pro.2:poss
=ln
np.h:s
other
=rn
=other
dem_pro:other
=rn
v:pred
=aux
=other
##
0.h:s_ds
other
v:pred
other
##ds
other
=other
dem_pro.h:s
ln_pro.1:poss
np.h:pred
cop
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
=other
#nc
nc_pro.h
nc
nc
nc_pro.2
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
nc
##ds
0.h:s
nc_pro.1
nc
ln_pro.1:poss
=ln
np.h:pred
cop
=rv
##ds
np:pred
other
cop
=rv
##
0.h:s_ds
v:pred
other
##ds.neg
lv
v:pred
=rv
#nc
nc_pro.2
nc_np.h
nc
nc
nc
nc
nc
##
np.h:s_ds
rn_qfr
=other
np:other
v:pred
=aux
=rv
=other
##ds
#ds_ac
0.h:s
ln_pro.2:poss
np.h:pred
=other
cop
other
=other
%
pro.1:s
=rn
np.h:appos
rn_qfr
ln_pro.2
ln_np.h:poss
=ln
nc
nc
np.h:other
other
v:pred
=aux
##ds
0.h:s
ln_pro.2:poss
np.h:pred
=other
cop
=rv
=other
##
0.h:s_ds
other
=other
np:other
v:pred
=aux
=rv
##
dem_pro:other
=other
nc
other
other
other
other
##
ln_pro.h:poss
=ln
np.h:s
=other
=other
np:other
=rn
other
=other
other
=other
other
v:pred
=other
##
ln_pro
np.h:s
=other
other
other
=other
other
v:pred
=aux
=rv
##
other
=other
np.h:s_ds
=rn
=other
dem_pro:other
=rn
=other
##ds
ln_pro.h
np.h:s
=rn
other
v:pred
=rv
%
v:pred
other
=other
##
0.h:s
ln_pro
np.h:g
=rn
lv
v:pred
=other
##
0.h:s
dem_pro:other
=rn
=other
lv
v:pred
=aux
=rv
=other
0001
0002
0003
0004
0002
0004
0006
0007
0006
0004
0008
0004
0009
0004
0004
0004
0004
0010
0002
0011
0001
0012
0012
0010
0014
0013
0014
0013
0014
0014
0002
0002
0002
0002
0002
0014
0014
0002
0014
0013
0014
0014
0013
0014
0002
0014
0002
0002
0014
0014
0014
0002
0017
0003
0002
0013
0002
0002
0002
0003
0002
0001
0010
0002
0002
0004
0018
0009
0004
0002
0003
0002
0002
0003
0010
0002
0002
0002
0002
0019
0002
0002
0003
0002
0014
0002
0002
0014
0066
0016
0002
0020
0010
0020
0002
0002
0020
0010
0021
0002
0022
0023
0021
0021
0023
0021
0002
0002
0002
0024
0002
0023
0002
0023
0025
0002
0023
0002
0022
0002
0002
0002
0002
0002
0029
0014
0020
0014
0014
0020
0014
0016
0014
0020
0014
0026
0026
0027
0026
0026
0028
0026
0026
0028
0028
0002
0026
0002
0026
0029
0029
0002
0029
0002
0030
0016
0030
0029
0002
0029
0002
0029
0002
0017
0003
0002
0011
0026
0002
0029
0002
0026
0026
0026
0031
0002
0029
0031
0026
0002
0003
0002
0026
0026
0002
0002
0002
0003
0030
0030
0002
0030
0030
0030
0030
0030
0002
0002
0002
0003
0002
0026
0026
0030
0002
0002
0033
0030
0033
0002
0033
0003
0033
0030
0002
0002
0002
0003
0030
0034
0003
0030
0034
0003
0030
0002
0001
0002
0035
0002
0035
0035
0002
0002
0030
0002
0003
0030
0002
0030
0035
0036
0035
0035
0002
0035
0035
0004
0035
0002
0035
0002
0035
0035
0002
0002
0035
0002
0035
0002
0002
0002
0035
0035
0037
0038
0035
0038
0035
0035
0002
0035
0002
0035
0002
0035
0038
0035
0002
0038
0002
0002
0038
0002
0002
0039
0039
0039
0040
0038
0038
0002
0040
0038
0002
0040
0040
0040
0040
0002
0002
0002
0002
0041
0041
0041
0002
0041
0002
0043
0042
0042
0002
0040
0041
0043
0040
0002
0002
0040
0002
0040
0002
0040
0002
0002
0003
0003
0002
0040
0002
0040
0002
0002
0040
0004
0004
0004
0003
0003
0002
0040
0044
0002
0002
0002
0002
0003
0003
0002
0002
0046
0044
0002
0003
0002
0002
0002
0041
0002
0002
0003
0002
0047
0002
0047
0048
0048
0049
0048
0050
0048
0048
0048
0048
0002
0041
0048
0048
0041
0002
0002
0041
0041
0048
0002
0041
0002
0041
0002
0041
0002
0048
0048
0002
0041
0048
0041
0048
0041
0048
0048
0041
0048
0041
0048
0041
0048
0041
0048
0041
0002
0002
0002
0002
0051
0051
0052
0052
0002
0002
0003
0003
0002
0047
0048
0041
0051
0002
0002
0041
0041
0002
0002
0041
0002
0002
0041
0002
0002
0046
0002
0044
0053
0054
0002
0054
0002
0056
0002
0002
0054
0046
0002
0046
0002
0002
0041
0046
0046
0044
0044
0041
0002
0002
0041
0044
0002
0041
0002
0044
0044
0040
0002
0040
0044
0002
0002
0002
0044
0002
0002
0002
0044
0044
0044
0002
0002
0002
0002
0001
0002
0002
0044
0002
0002
0002
0002
0002
0055
0002
0055
0002
0044
0002
0002
0002
0055
0056
0056
0057
0058
0058
0002
0002
0059
0058
0056
0060
0056
0002
0056
0060
0002
0002
0060
0056
0058
0002
0058
0002
0056
0056
0061
0061
0056
0002
0002
0055
0002
0002
0055
0062
0002
0055
0062
0061
0062
0044
0055
0062
0044
0062
0002
0060
0044
0002
0002
0044
0044
0063
0063
0050
0063
0063
0001
0002
0003
0064
0001
0063
0003
0002
0003
0002
0003
0064
0003
0003
0002
0064
0002
0003
0002
0003
0064
0003
0002
0003
0003
0002
0003
0003
0002
0065
0002
0003
0002
0009
0009
0004
0002
0003
0002
0065
0003
0002
0004
0009
0004
0009
0004
0009
new
new
new
bridging
bridging
bridging
new
bridging
bridging
new
bridging
bridging
new
bridging
bridging
bridging
bridging
new
bridging
bridging
unused
new
new
bridging
bridging
bridging
bridging
bridging
new
new
bridging
new
new
bridging
new
bridging
bridging
new
new
bridging
bridging
new
bridging
bridging
new
new
bridging
unused
new
new
bridging
bridging
bridging
new
new
bridging
bridging
bridging
bridging
bridging
bridging
bridging
The title of the story is "the orphan and his grandmother."
Once upon a time, it's said, well,
at one village, well, there were an orphan and his grandmother, it's said.
This (orphan) was a male, it's said.
Then, they two were very poor.
Then, their appearance also was not beautiful like others, OK?
Their skins were also black and their appearance was not beautiful.
Thus, they also had no knowledge.
There lived these two, it's said.
All villagers were not willing to make friends with they two very much, OK?
The two had nothing and they were not beautiful and
no one wanted to make friends with (them) and
other children also teased this male child very much, it's said.
One day, it's said, males and youths from the village planned to go fishing, it's said.
(They) had planned to go fishing, and when they were passing (by)
the child (orphan) wanted to play with friends.
(He) was a child and because (he) wanted to play very much
he saw the situation where the children passed and
(he) said "Where are you go?" and
(they) said "(We) will go fishing" and
(they) said "(We) will go fishing and
he said "Can I follow (you)?" and
"You can follow us."
"Let's go," (they) said and
(they) said like that and
the child ran to his house and
(he) said "Grandma, I will go fishing."
(She) said "Child, who will you go with?" and
"(I) will go with friends from the village."
"Child,
(you) know the situation of us two, don't you?"
"It is not the case that the villagers will make friends with us two."
(She) said "Don't go," and
He (said) "Grandma, they really make friends with me."
"I will go," he said and
"OK, you take care and if the others tease you,
don't answer back."
"Come back properly," (she) said.
"Yes, OK," (he) said and
he followed them and
when (he) followed (them)
in the daytime, (they) dammed up the river and
(he) scooped fish and (they) made him scoop (fish) a lot.
(He) scooped (fish) and
when the water came to dry up, one of the children said.
"You go to the forest, and cut the bamboo there that has no bamboo shells and come back," (he) said and
"Go and cut bamboo with no shells and come back," and
the child said "OK," and
(he) took a knife and
(he) went to cut bamboo.
Wherever he cut, shells are attached.
Wherever (he) cut, (shells) were attached to bamboo and
He said "There are no such bamboo."
No matter how he cut the forest, (shells) were attached and
at the end, he (said) "I understand."
"Let it be," he said and
(he) cut one bamboo and returned and
the others took all fish and (they) went back.
Then, after they took all fish,
when (they) opened the river
when they caught fish
(they) did not take very small fish.
They (small fish) were suffocating on the mud and died.
Then,
Only they were floating on the water and
(they) were floating on the muddy water and
he [= the orphan] took them and
(he) put (them) into the bamboo bottle he took and
(he) corked the bottle with one leaf that was growing beside the river and
(he) carried (it) back.
(He) carried (it) back and
(he) arrived at the house and
"Grandma, today I took only these fish," (he) said and
when he opend (the bottle) like this,
all fish revived again, it's said.
The fish were flitting around inside the water.
(He) also put water into the bottle, OK?
Then,
all of them revived and
he was surprised again.
Then,
"Grandma, these fish were dead a little while ago."
"I don't know why (they) are alive now," (he) said and
then,
his grandmother saw the leaf that he used as a cork.
This leaf, it was an elixir of life, you know?
(The leaf) was it and
his grandmother said "Child, that the fish are alive is due to none other than the leaf."
"It is because of the leaf."
"Child, do you remember the place where the leaf grew?" (she) said and
"Grandma, I don't remember it."
"I don't remember from where I took it."
Then, his grandmother dried the leaf up on a shelf.
(She) dried (it) up on a shelf and
(she) put (it on the shelf) like that and
one day, the child went to pick wood to the outside of the village.
(He) went to pick wood and
a dog died and people threw (it) away, OK?
Then, he saw the dog and
he liked (it) and
he took the leaf that his grandmother dried up and
(he) put (it) into the mouth of the dog and
the dog revived.
The dog revived and
he led the dog and
he led the dog and
now the two got the dog, too.
Then, he made friends with the dog and
(he) played with the dog and
the dog, wherever he went,
it followed him and (the orphan) made friends with the dog and they lived, it's said.
One day, the child
(He) went to pick wood with the dog and
the dog was barking at one root system of a big tree whole day, it's said.
(The dog) looked at only this place and
(he) was barking and
the child was surprised.
"Why do you bark?" (he) said and
"This dog does not know a language," (he) said it and
(the dog) looked at only this place and (it) was barking and
he said "What is it?" and
he dug out (the place).
(He) dug out (the place).
He dug hard (at the spot) with the tools he had brought to pick up the wood and
after that, at that place, a valuable thing
from the earth, after he dug (the place), one shining thing
came out shining like this, it's said.
(It) came out shining and
he dug out (the place), dug, dug, dug, dug, and
it was long ago, OK?
the shining one, it shone very much and it became as it was even burning, it's said.
Then, he covered (it) and
he, as his lunch,
in order to cook and eat, he had a ripe pumpkin, OK?
Then, he cut the pumpkin and
(he) took seed from the pumpkin and
(he) put (the shining thing) into the pumpkin and
he hid (it) like this and took home.
(He) hid (it) there and took home and
he came back home and said to his grandmother, it's said.
"Grandma, I got this."
(He) said "How should (I) do this?" and
"Oh, child, this is a very valuable thing."
"The two of us will be rich now."
"And the two of us have to be careful."
"Others will be jealous of us two."
(She) said and she (said) "Send this to where the king and his associates live over there."
Then, the child had been to nowhere and (he) knew nothing, OK?
Only his grandmother had experience, OK?
So, "Go like this, like this, like this, and
go to the palace."
"Then, they will welcome you."
when she said like that
Then, the child, he said "OK" and (he) put the pumpkin in there (bag) and
his grandmother also blessed (him) and
then, he left on a trip and
(he) went, went, went and
the journey should have been very long.
Then, there were many other traders (on the way).
There were traders like this and there were many trading salt and something like that.
There, they had to sleep on the way and
at one night
the traders had no food.
They had no food and
"What will we cook and eat?" (they) said and
the child, he had the pumpkin and
the traders said "Let's cook and eat the pumpkin," it's said.
Then, the child said "(I) won't cook and eat (it)."
"It is not OK to cook and eat this," and
the others got angry.
"Why can't you cook and eat (it) even though you carry food?"
"For what reason do you carry (it)?" they said and
(they) robbed his thing [i.e. the pumpkin] and
"Let's throw away the thing which we cannot eat," they said and
(they) took it and threw away.
(They) threw (it) away and
(they) held (it) together and threw (it) away and
the child cried and
he cried like that and
(he) sat down on the bank and
to the sky he said like this
"God, look down here," OK?
"(Look) at me, it's happening like this."
"Grandma was also very happy and sent me here."
"Now, (they) threw (it) away," he said and
when (he) was saying like that
the pumpkin came back floating again, it's said.
(It) came back floating again.
He swam and
(he) took (it) and
(He) swam and took it and continued his trip and
at the end, he arrived at the palace and
(he) saw gatekeepers of the palace and
"Who you want to meet with?" (they) said and
"I want to meet the king," (he) said and
(they) took (him) to the king's place and
he arrived at the palace and
when (he) opened his pumpkin,
the whole palace shone beautifully and
(it) shone very beautifully and
the people at the palace were very surprised and
(they) also liked (it), OK?
"Child, where did you bring this from?" (they) said and
"(I) brought (this) like this," (he) said and no one believed (the story), OK?
No one believed (it) and
"Well, OK, no matter how you brought (it),
this is suitable to us."
"Child, we will give you (gifts) as much as you want."
"How much will you want?"
"Tell [us]," (they) said and
Although they said, "How much do you want?"
he knew nothing.
Because he grew up in a village without knowing anything,
although they said "What do you want?" he knew nothing (he did not know how to answer it).
But, he only knew that all he wanted was so many things.
Then, he scratched his head and
he stayed only scratching his head and
at the end, how many times (they) asked, he did not say anything.
(He) was only scratching his head and
the king asked his prophet and elders.
"Look at him, his appearance and
decide the price for me."
"I don't know how much should I give him."
"He is not willing to tell and
I cannot give him the price."
"Give him the price by looking at him.
One of his (king's) pundits said.
"Lord, he is scratching his head whole day."
"He needs (something), whose amount is about as large as how many hairs there are on his head," (he) said and
When it comes to the amount of hair on the head [lit. When (they) talk about the amount of hair on the head], they can't even count it.
"He gets a lot," (they) said and
then, he, well, the people from the palace sent him back (to his home) like this and
(they) played cymbals and drums and (they) went back (to his village) straightly, standing in a line, it's said.
Then, (they) arrived at the village and in that day the grandmother was with some other old women, it's said.
Then, (people from the palace) made a noise at the outside of the village and
the grandmother said, "(It) is my grandson."
The other old women laughed (at her), it's said.
"How would your grandson do something like that?" (they) said and
"Yes, it is my grandson," (she) said and
they (said) "You..."
I don’t know how to say it...
"It is my grandson."
"It's really," (she) said and
"Impossible."
"If it is your grandson,
One (of the old women) said, OK?
"If it is your grandson,
we, all villagers, will become your servant."
"If it is your grandson," (she) joked.
Then,
in a while, her grandson, OK?
(He) came back with gold and something like that and
they two lived happily again.
Then, the villagers said, "The two became very rich," and
(they) clung to the two and
(the villagers) lived only like that, it's said.